#Ελληνικό 9: Μαγική εικόνα
Ένα καζίνο με περισσότερα τραπέζια από όσα προβλέπει η σχετική άδεια κατασκευής, χώροι πρασίνου που «εξαφανίζονται» στον επανασχεδιασμό και η Ριβιέρα βορά στα μεγάλα συμφέροντα.
Μετά την επιτάχυνση της υλοποίησης των έργων στο παραλιακό μέτωπο και τις πωλήσεις προς ενίσχυση των ταμειακών διαθεσίμων, η LAMDA Development συνεχίζει να επεκτείνει τη δραστηριότητα περιμετρικά του πάρκου, με μια σημαντική εμπορική συμφωνία, αλλά και τροποποιήσεις του αρχικού σχεδίου εις βάρος του περιβάλλοντος. Θυμάται κανείς ότι ο πυρήνας του πρότζεκτ είναι η δημιουργία ενός πάρκου που χρειάζεται απεγνωσμένα η Αττική; Ξεκινάμε ξανά την κάλυψη του θέματος σε συνεργασία με την Εφημερίδα των Συντακτών, στην οποία μπορείτε να διαβάζετε τα σχετικά ρεπορτάζ. Πρώτα όμως μια ανασκόπηση της επικαιρότητας:
Εχουμε επανειλημμένα επισημάνει την άρνηση απόδοσης δεδομένων από την πλευρά του ΥΠΕΝ και των εταιρειών, όπως για παράδειγμα την έκθεση περιβαλλοντικών επιπτώσεων του 2024. Στο εξαιρετικό ρεπορτάζ του Άρη Χατζηγεωργίου στην «Εφημερίδα των Συντακτών» διαβάσαμε ότι τον Μάιο εκδόθηκε διορθωμένη απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΕΠΟ), η οποία θίγει θέματα όχλησης τα οποία επισημάναμε στο σχετικό ρεπορτάζ.
«Οι 30 από τις 37 σελίδες της νέας απόφασης του ΥΠΕΝ αφορούν όρους και προϋποθέσεις για την προστασία του περιβάλλοντος και όρια για τις εκπομπές ρύπων στην ατμόσφαιρα, στα ύδατα, στο έδαφος, στάθμες θορύβου και δονήσεων που δεν πρέπει να ξεπερνιούνται» αναφέρει το ρεπορτάζ. Οι κάτοικοι βέβαια εξακολοθούν να δημοσιεύουν εικόνες και βίντεο με καμιόνια που τρέχουν ξεσκέπαστα και μπάζα που στοιβάζονται.
Το ρεπορτάζ όμως σημειώνει κάτι πιο ενδιαφέρον: αποκλίσεις ανάμεσα σε έργα που έχουν εγκριθεί και τις διαφημίσεις τους από τη Lamda Development και τις συνεργαζόμενες εταιρείες.
Για παράδειγμα, στην περίπτωση του καζίνο της κοινοπραξίας IRC-ΤΕΡΝΑ, «ένα προϊόν που συναντάμε στην Αμερική και την Ασία», αλλά όχι στην Ευρώπη όπως είπε χαρακτηριστικά ο Γιώργος Στρατηγός, διευθυντής της Hard Rock Athens IRC SA., στο φόρουμ του Οικονομικού Ταχυδρόμου στην ΔΕΘ. Οι εταιρείες διαφημίζουν ένα έργο συνολικής επιφάνειας 15.000 τ.μ., που θα διαθέτει 200 τραπέζια και 2.000 παιγνιομηχανές. Όμως, η έγκριση του ΥΠΕΝ μιλά για 180 τραπέζια και 1.500 παιγνιομηχανές με το καζίνο να απλώνεται σε συνολικό εμβαδόν 13.694,23 τ.μ.
Nα υπενθυμίσουμε ότι έχει κατατεθεί αίτηση ακύρωσης της άδειας ανέγερσης του στο Συμβούλιο της Επικρατείας από τους Δήμους Αλίμου και Γλυφάδας. Στην αίτηση οι Δήμοι σημειώνουν τις «θηριώδεις παρεκκλίσεις ως προς το ύψος και τον όγκο του κτιρίου από τον αρχικό σχεδιασμό».
Πως το πράσινο της μακέτας γίνεται γκρίζο
Όπως γράψει ο Αρης Χατζηγεωργίου, στην αρχική Έγκριση Περιβαλλοντικών Όρων (Ιούλιος 2023) περιλαμβάνεται στο σχέδιο εμπορικό κέντρο, γραφεία και εμπορικά καταστήματα. Όμως στην τροποποίησή της (Μάρτιος 2025), οι χώροι γραφείων αντικαθίστανται από «υπεραγορές» (super markets) που προστίθενται στα εκατοντάδες καταστήματα.
«Ανάμεσα στις δύο ΕΠΟ, εξαφανίζονται σχεδόν 10.000 τ.μ. συνολικής υποχρεωτικής φύτευσης, η οποία από 39.695 τ.μ. το 2023, πέφτει το 2025 στα 30.254 τ.μ. Στην αρχική ΕΠΟ αναφέρονταν συγκεκριμένα 611 δέντρα στο γήπεδο και 737 δέντρα στα προκήπια, αλλά στην τροποποίηση δεν υπάρχει ρητή αναφορά» σημειώνει το ρεπορτάζ.
Τέλος, από φεύγουν από το αθλητικό κέντρο εγκαταστάσεις όπως το κλειστό προπονητήριο Ενόργανης και Ρυθμικής Γυμναστικής, ώστε να αμβλυνθούν «οι αρνητικές επιπτώσεις από την κατασκευή και τη λειτουργία του έργου σε τομείς περιβάλλοντος». Μένουν όμως εγκαταστάσεις όπως γήπεδα επαγγελματικού ποδοσφαίρου.
Η εκτίμηση της ετήσιας κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας υπολογίζεται σε 42 εκατομμύρια κιλοβατώρες (42 GWh). Από 1.994 φωτοβολταϊκά πάνελ αναμένεται ετήσια παραγωγή 1,47 Gwh. Από που θα καλυφθεί το υπόλοιπο και πόσο συμβατή θα είναι μια τόσο ενεργοβόρα λειτουργία με τον βιώσιμο περιβαλλοντικά χαρακτήρα που διαφημίζει η επένδυση ότι θα έχει το έργο;
Η υδροδότηση θα γίνεται από την ΕΥΔΑΠ, που έχει δηλώσει ότι πρέπει να φτιάξει νέο αγωγό μεταφοράς από το διυλιστήριο της στο Γαλάτσι, σκάβοντας όλο το κέντρο της Αθήνας. Η συνολική ημερήσια κατανάλωση εκτιμάται σε 1.650 κυβικά μέτρα, ενώ προβλέπεται παραγωγή υγρών αποβλήτων 940 κ.μ. ημερησίως. Η ΕΥΔΑΠ υπέγραψε πριν λίγες εβδομάδες δάνειο από την Ευρωπαϊκή τράπεζα επενδύσεων ύψους 250 εκατομμυρίων ευρώ για τον εκσυγχρονισμό του δικτύου της.
Η συνολική επένδυση στον εκσυγχρονισμό του δικτύου θα φτάσει τα 2,5 δις σε βάθος δεκαετίας. Μόνο για την Ανατολική Αττική (στην οποία καταγράφονται διαρροές, αλλά και από την οποία θα περάσουν οι αγωγοί που θα καταλήξουν στο Ελληνικό) προβλέπεται να δαπανηθούν περισσότερα από 900 εκατομμύρια ευρώ.
Μια διδακτική ιστορία: Το πάρκο που δε φτιάχτηκε ποτέ
Το The Mall Athens, ιδιοκτησίας LAMDA Development κλείνει φέτος 20 χρόνια λειτουργίας και η εταιρεία έχει σχεδιάσει ριζική ανακαίνιση του, ύψους 25 εκατ. ευρώ. Μεταξύ άλλων περιλαμβάνεται η ενεργειακή του αναβάθμιση και η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών με στόχο την πιστοποίηση του κτιρίου ως Α+. Επιπλέον, το The Mall Athens θα εμπλουτιστεί με 30 νέα καταστήματα, όπως Nespresso, JD Sports, Istorm και νέους χώρους εστίασης. Η ανακοίνωση κάνει λόγο και για νέους χώρους πρασίνου και αυτό μας θύμισε τα εξής:
Το μακρινό 2002 η LAMDA Development ανέλαβε το έργο της κατασκευής ενός «κέντρου πολλαπλών εμπορικών, ψυχαγωγικών και πολιτιστικών δραστηριοτήτων» που θα εξυπηρετούσε τους δημοσιογράφους, που θα έρχονταν να καλύψουν την Ολυμπιάδα του 2004. Μαζί με αυτό η εταιρεία ανέλαβε την υποχρέωση να φτιάξει ένα «πάρκο 80 στρεμμάτων» που θα διαμόρφωνε ένα «πνεύμονα πρασίνου» (ανακοίνωση Lamda, 9.5.2002). Το «πάρκο» έγινε τελικά πάρκινγκ για λεωφορεία και το κτίριο δεν εξυπηρέτησε ολυμπιακές λειτουργίες ποτέ. Η βίαιη επέμβαση της έδωσε ένα χαρακτήρα που δεν είναι ούτε οικιστικός, ούτε εμπορικός, αλλά μοιάζει με no man’s land, πάνω στην οποία απλώνονται εταιρικά κτίρια ως αυτοτελείς νησίδες.
Το πρότζεκτ χαρακτηρίστηκε «αυθαίρετο» το 2014 από το Ε τμήμα του ΣτΕ και κηρύχθηκε τελικά νόμιμο το 2020 με νεότερη απόφαση του. Έτσι, έγινε γεγονός το πρώτο Ειδικό Χωροταξικό Σχέδιο της χώρας. Η απόφαση αναφέρει ότι:
«Με το υπό επεξεργασία σχέδιο διατάγματος επιχειρείται η έγκριση Ειδικού Χωρικού Σχεδίου (ΕΧΣ) του πρώην “Ολυμπιακού χωριού” στον Δήμο Αμαρουσίου, ο καθορισμός χρήσεων γης, όρων και περιορισμών δόμησης, η περιβαλλοντική έγκριση του ΕΧΣ, η έγκριση Ρυμοτομικού Σχεδίου Εφαρμογής αυτού και η επικύρωση του καθορισμού οριογραμμών ρέματος».
Αν σας θυμίζει την υπόθεση του ρέματος των τραχώνων ξαναδιαβάστε το ρεπορτάζ του inside story και το σχετικό δελτίο που εκδώσαμε στη συνέχεια.
Σήμερα, βεβαίως οι υπερβάσεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας δεν εκπλήσσουν πια κανέναν. Τα τοπικά πολεοδομικά σχέδια που προκρίνει η κυβέρνηση και η απομάκρυνση των πολεοδομιών από τους Δήμους ολοκληρώνουν την εικόνα της υποβάθμισης του περιβάλλοντος έναντι των κατασκευών και του Real Estate. Οι περισσότερες πηγές των κινημάτων εκείνης της εποχής δεν είναι πια στο διαδίκτυο. Διαβάστε ένα ιστορικό της υπόθεσης που δημοσίευσε το Press Project το 2013 και το οποίο είναι διδακτικό για τον τρόπο με τον οποίο χειρίστηκε εκείνη την υποθέση η LAMDA Development.
The Press Project: The Mall Athens: Σκάνδαλο όπως και αν το δεις
Η LAMDA ανακάμπτει μετά τις αποχωρήσεις επενδυτών
Η LAMDA υπέγραψε συμφωνία με την ION Group, εταιρεία τεχνολογίας χρηματοοικονομικών υπηρεσιών του Ιταλού δισεκατομμυριούχου Andrea Pignataro, η οποία προχώρησε σε αγορά γης στο Ελληνικό ύψους 450 εκατομμυρίων ευρώ. Η συμφωνία ανακοινώθηκε στις 28 Αυγούστου και περιλαμβάνει την ανάπτυξη ενός κέντρου καινοτομίας για περίπου 2.000 επαγγελματίες που θα εκτείνεται σε δύο ξεχωριστές γειτονιές, καλύπτοντας συνολικά τη μέγιστη οικοδομήσιμη έκταση περίπου 250.000 τετραγωνικών μέτρων. Εκτιμάται ότι η συνολική επένδυση θα ολοκληρωθεί έως το 2030 και θα υπερβεί το €1,5 δισ. ενώ αγόρασε οικόπεδο και ο ίδιος ο Ιταλός δισσεκατομυριούχος με σκοπό να χτίσει βίλα.
Εχει προηγηθεί η αποχώρηση των Πάνου Γερμανού και Βασίλη και Νέλλη Κάτσου την 1η Αυγούστου με σχόλια για «εγκλωβισμό» κεφαλαίων σε ένα έργο που καθυστερούσε να αποδώσει. Μέσω του επενδυτικού σχήματος Voxcove Holdings Ltd, οι επιχειρηματίες πούλησαν το 6,74% των μετοχών τους, τερματίζοντας την επένδυσή τους. Στα σχετικά δημοσιεύματα αναφέρεται πως από τότε που επένδυσαν το 2017, ο Γενικός Δείκτης του Χρηματιστηρίου είχε αυξηθεί κατά 151%, ενώ η μετοχή της Lamda μόλις κατά 9,34%, παρά το γεγονός ότι το Ελληνικό αποτελούσε τη μεγαλύτερη αστική ανάπλαση στην Ευρώπη. Η πώληση έγινε με έκπτωση 8,1% σε σχέση με την τιμή κτήσης.
Διαβάστε ένα σύντομο ιστορικό της πορείας του Πινιατάρο προς τη λίστα με τους πλουσιότερους ανθρώπους στον κόσμο
Η είδηση χαιρετίστηκε από τον οικονομικό Τύπο. Εδώ ένα πορτραίτο του Ιταλού δισεκατομμυριούχου
ΔιαβάστεΟι παραλίες της Αττικής είναι τα πάρκα που λείπουν
Οι παραλίες στο νότιο παραλιακό μέτωπο της Αθήνας έχουν πλέον σοβαρά προβλήματα προσβασιμότητας. Κάποιες είναι αποκλεισμένες λόγω μεγάλων κατασκευαστικών έργων, όπως αυτό της Lamda Development στο Ελληνικό. Άλλες έχουν αντίτιμο εισόδου, βάσει παλαιών νομοθετικών ρυθμίσεων από την περίοδο της Χούντας. Παρατηρείται όμως συνεχής επέκταση επιχειρηματικών δραστηριοτήτων στις παράκτιες ζώνες, συχνά με τρόπο που θεωρείται αυθαίρετος και χωρίς έλεγχο. Κάθε Σαββατοκύριακο, περίπου 100.000 λουόμενοι συρρέουν στις διαθέσιμες παραλίες, υπογραμμίζοντας την τεράστια σημασία για την αναψυχή των κατοίκων της Αθήνας. Η Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ) διαδραματίζει κεντρικό ρόλο, συχνά με τρόπο που προκαλεί εντάσεις με τις τοπικές αρχές γράφει η Ελβίρα Κρίθαρη σε αυτό το ρεπορτάζ για την Καθημερινή. H εικόνα συμπληρώνεται αν διαβάσει κανείς τη λίστα των εφοπλιτστών που αγοράζουν στη λεγόμενη Ριβιέρα. Απο τον εφοπλιστή Γ. Προκοπίου έως τους Κωσνταντακόπουλο και Μαρτίνο η παραλιακή συγκεντρώνει τεράστιο ενδιαφέρον καθιστώντας επιτακτική την προστασία του περιβάλλοντος.
Πρώην Δημόσιο
Αν δεν το διαβάσατε το καλοκαίρι, ο καθηγητής Ιστορίας Τέχνης στη Σχολή Αρχιτεκτόνων του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, Θανάσης Μουτσόπουλος γράφει για το Ελληνικό. Σε αυτό το άρθρο χαρακτηρίζει το έργο ως δυστοπικό μετασχηματισμό του δημόσιου χώρου σε ένα σύμπαν εμπορευματοποιημένων εμπειριών και ελεγχόμενων αφηγήσεων. Μια νέα ιδιωτική πόλη μια τεράστια, οικοδομή «πουλημένη στον όμιλο Λάτση προς 92€ το τετραγωνικό. Δωρίστηκε δηλαδή. Και τι δεν έχουμε ακούσει ότι θα κατασκευαστεί εκεί: Μητροπολιτικό Πάρκο, Πνεύμονας πρασίνου, Χώρος Αναψυχής… Τίποτα απ’ αυτά δε θα γίνει. Ο όμιλος Lamda “κόβει” οικόπεδα και τα πουλάει στις τρέχουσες εμπορικές τιμές, πολλές χιλιάδες ευρώ το τετραγωνικό!» γράφει ο καθηγητής.
Σημείωση
>>> Όπως γνωρίζετε η έρευνα που ξεκινήσαμε τον Νοέμβριο που μας πέρασε στηρίζεται αποκλειστικά από τους αναγνώστες του Νήματος και εσχάτως τη συνεργασία με τα Μέσα που δημοσιεύουν τα ρεπορτάζ μας. Με άλλα λόγια δεν ξέρουμε αν είναι βιώσιμο το Ελληνικό, αλλά πιστεύουμε ότι είναι σημαντικό να είναι βιώσιμη η έρευνα για αυτό.
>>> Για να ολοκληρωθεί η προσπάθεια, το Νήμα χρειάζεται τους συνδρομητές του, τόσο οικονομικά, όσο και με τις ιδέες και τις προτάσεις τους.
Τα προηγούμενα κείμενα του αφιερώματος
#1 Το μεγαλύτερο κατασκευαστικό έργο στην Ευρώπη, μια πολυτελής αντιπαροχή;
#2 Λουκάς Τριάντης: Το Ελληνικό θέτει ερωτήματα για τους αδόμητους χώρους σε όλη την Αττική.
#3 Ελληνικό: Ποιος φταίει για τα εργατικά ατυχήματα;
#4 Στα Δικηγορικά της Γλυφάδας δεν ανοίγουν πια παράθυρα
#5: Επιτάχυνση των έργων, αλλά τα ερωτήματα παραμένουν
#6: Εργαζόμενοι και περιβάλλον πληρώνουν τις καθυστερήσεις της επένδυσης