Λιγότερη ενέργεια, περισσότερα κέρδη

Κράτος εν κράτει η ΕΥΠ, οικεία και διεθνή πυρά εναντίον της κυβέρνησης για το σκάνδαλο υποκλοπών. Ο θάνατος του Μιχαήλ Γκορμπατσώφ. Βιβλικές πλημμύρες στο Πακιστάν. Διαστημική γεωπολιτική

Τα στοιχεία του διαχειριστή του ηλεκτρικού δικτύου, ΑΔΜΗΕ, δείχνουν μείωση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας τον Ιούλιο, με τα νοικοκυριά και τις μικρές επιχειρήσεις να μειώνουν την κατανάλωση κατά 11,45 % σε σύγκριση με τον ίδιο μήνα πέρυσι. H κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας των μεγάλων επιχειρήσεων υψηλής τάσης παρουσίασε μείωση κατά 5,5% τον ίδιο μήνα σε σχέση με τον αντίστοιχο του 2021, αλλά αυτό αποδίδεται κυρίως στη μείωση της κατανάλωσης κατά 50% από την ΛΑΡΚΟ. Η κατανάλωση φυσικού αερίου παρουσιάζει πτωτική τάση από τον Απρίλιο, λόγω της μείωσης της κατανάλωσης από τα διυλιστήρια, τα οποία συγκαταλέγονται στους μεγάλους καταναλωτές και έχουν υποκαταστήσει το ακριβό φυσικό αέριο με νάφθα, ένα πετρελαϊκό υποπροϊόν, για να μειώσουν το κόστος. Σύμφωνα με τα στοιχεία Ιουλίου του Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς Φυσικού Αερίου (ΔΕΣΦΑ), η εγχώρια κατανάλωση φυσικού αερίου μειώθηκε κατά 12,8% σε ετήσια βάση τον Ιούλιο.

Διαβάστε:

• Energy Press | Σε διαβούλευση το Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης του ΑΔΜΗΕ 2023-2032

Πετρέλαιο, φτώχεια και υπερκέρδη

Ενώ από παντού, λοιπόν, ακούγονται συναγερμοί για την επικείμενη ενεργειακή φτωχοποίηση, για κάποιους και αυτή η κρίση ήταν ευκαιρία κερδοφορίας. Μαθαίνουμε πως και η Motor Oil και τα Ελληνικά Πετρέλαια είχαν αύξηση καθαρών κερδών το 2022 σε σχέση με το 2021 κατά 465% και 323% αντίστοιχα, σε αντιστοιχία με την τεράστια αύξηση κερδών των μεγάλων παγκόσμιων πετρελαϊκών εταιρειών. Η κατάσταση, αντιθέτως, για τα ελληνικά νοικοκυριά είναι λιγότερο ανθηρή, όπως αποτυπώνει η τελευταία έκθεση της Eurofund, του Ευρωπαϊκού Ιδρύματος για την βελτίωση των συνθηκών ζωής και εργασίας. Το ποσοστό των Ελλήνων και των Ελληνίδων που προβλέπουν πως θα αντιμετωπίσουν προβλήματα στην πληρωμή των λογαριασμών τους είναι, μακράν, το υψηλότερο στην ΕΕ και ταυτόχρονα, πάλι μακράν, υψηλότερο είναι το ποσοστό όσων έχουν ανεξόφλητους λογαριασμούς - και αυτό με βάση τα στοιχεία της άνοιξης του 2022.

Στον άξονα των ψ, το ποσοστό του πληθυσμού που περιμένει δυσκολίες στην πληρωμή των λογαριασμών, και στον άξονα των χ το ποσοστό που ήδη έχει καθυστερημένες οφειλές

Υποκλοπές, νομιμότητα και πολιτική κρίση

Ξεκίνησαν χθες Πέμπτη με τη διαδικασία του απορρήτου, οι συνεδριάσεις της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής για το σκάνδαλο των υποκλοπών. Η άρνηση έκδοσης έστω και επιλεγμένων αποσπασμάτων από τα πρακτικά της συνεδρίασης, απλά εικονογραφεί το καθεστώς αδιαφάνειας που επικρατεί στην ελληνική δημόσια ζωή. Παρόλα αυτά, εκείνο που πραγματικά μας σοκάρει είναι η επιμονή τόσο του πρώην Γ.Γ. του πρωθυπουργού, όσο και του πρώην διοικητή της ΕΥΠ, αλλά και της εισαγγελέως ΕΥΠ, στην επίκληση του απορρήτου ενώπιον της Βουλής. Σε συνδυασμό με τις διαβεβαιώσεις τόσο του πρωθυπουργού, όσο και του Υπουργού Επικρατείας ό,τι δεν έχουν και δεν μπορούν να έχουν εικόνα για το ποιοι και γιατί παρακολουθούνται (κάτι που μάλλον διαψεύδει ο νυν διοικητής της ΕΥΠ, κ. Δεμίρης, πάντως), οδηγούμαστε είτε στο συμπέρασμα πως ένας κλειστός μηχανισμός έχει αυτονομηθεί “νομίμως” από κάθε έλεγχο της δημοκρατικά εκλεγμένης εξουσίας, και παρακολουθεί όποιον θέλει, είτε πως ο πρωθυπουργός ψεύδεται και είναι εκείνος πίσω από τις παρακολουθήσεις υπό το πρόσχημα της εθνικής ασφάλειας. Αυτό όμως περιγράφει έτσι ή αλλιώς, τη δημιουργία καθεστώτος.

Ήδη, τόσο ο Πρόεδρος της ΑΔΑΕ, όσο και ο βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας Κώστας Τζαβάρας, αλλά και ο πρώην επικεφαλής της ΕΥΠ Γιάννης Ρουμπάτης, εκτίμησαν πως δεν στέκει η επίκληση του απορρήτου ενώπιον της επιτροπής θεσμών και διαφάνειας της Βουλής.

Αναταραχή στη «δεξιά πολυκατοικία»

Η τοποθέτηση του ελάχιστα ομιλητικού μετά το 2009, Κώστα Καραμανλή για τις υποκλοπές, φέρνει σε δύσκολη θέση τον Κυριάκο Μητσοτάκη, και είναι το αιχμηρότερο εξ οικείων βέλος, σε μια ομοβροντία καταγγελτικών τοποθετήσεων από στελέχη, πρώην και νυν, της Νέας Δημοκρατίας. Η αντίδραση του πρωθυπουργού, που αποδίδει τώρα την «προσπάθεια αποσταθεροποίησής του» σε ενέργειες της Ρωσίας και της Τουρκίας, είναι επικίνδυνη, καθώς επαναφέρει θεωρίες περί αντεθνικώς δρώντων και μειοδοτών προκειμένου να διαχειριστεί ένα πολιτικό σκάνδαλο. Οι τοποθετήσεις φίλα προσκείμενων στην κυβέρνηση παραγόντων περί σχέσεων του Καραμανλή με τη Ρωσία και τον Τσίπρα προμηνύουν ρήξη στο εσωτερικό της Ν.Δ.

Έντονες αιχμές και από τον διεθνή Τύπο

Η σκληρή κριτική για τα πεπραγμένα της κυβέρνησης Μητσοτάκη από τα διεθνή ΜΜΕ συνεχίζεται, με αποκορύφωμα το άρθρο στο γερμανικό Spiegel (εδώ στα αγγλικά) από τον αρθρογράφο του, Maximilian Popp με τίτλο «Ο δρόμος της Ελλάδας προς τον αυταρχισμό», όπου ζητείται και η παρέμβαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα πεπραγμένα της κυβέρνησης με έμφαση στη διαχείριση του προσφυγικού και τις υποκλοπές των πολιτικών του αντιπάλων. Το άρθρο ακολούθησε στην αλυσίδα των δυσάρεστων για την κυβέρνηση δημοσιευμάτων του έγκυρου διεθνούς Τύπου, εκείνο της Helena Smith στον Guardian και της Marina Rafenberg στην Monde, το οποίο επαναλαμβάνει τα περί «Ελληνικού Watergate».

• Politico | Antoaneta Roussi: EU and Greece veer toward standoff over wiretapping scandal

Βιβλικές οι πλημμύρες στο Πακιστάν

Οι πρωτοφανείς, αποκαλυπτικών διαστάσεων, πλημμύρες στο Πακιστάν, που «έπνιξαν» μια έκταση διπλάσια της Ελλάδος και έπληξαν περισσότερους από 30 εκατομμύρια ανθρώπους, ήταν άλλη μια εκδήλωση των ακραίων αλλαγών στο κλίμα. Ο κατακλυσμός δημιούργησε μια προσωρινή λίμνη διαστάσεων μεγαλύτερων από 100 χιλιόμετρα, ορατή από το διάστημα. Η καταστροφή ξεπέρασε ακόμα και εκείνη των πλημμυρών του 2010, που είχαν τότε χαρακτηριστεί ως «πλημμύρες του αιώνα». Περισσότεροι από 1.000 είναι ως τώρα είναι οι νεκροί και ο αριθμός ανεβαίνει μέρα με τη μέρα.

Σχεδόν κάθε ήπειρος είχε να αντιμετωπίσει ιστορικά ακραία φαινόμενα αυτό το καλοκαίρι: ακραίους καύσωνες στην Δυτική Ευρώπη, και την Κίνα, καταστροφική ξηρασία στην Ευρώπη και σε πολλά μέρη του κόσμου. Η συχνότητα και ή ένταση των ακροτάτων καιρικών φαινομένων είναι η υπογραφή της κλιματικής κρίσης. Το Πακιστάν είναι ενδεικτικό και της κατανομής των συνεπειών: μια από τις πιο ευάλωτες στην κλιματική αλλαγή χώρες είναι υπεύθυνη για λιγότερο από το 1% των παγκοσμίων εκπομπών αερίων θερμοκηπίου:

Taj Ali @Taj_Ali1

In Pakistan, climate change is not a threat- it's a lived reality. 33 million affected by the devastating floods. Over 1000 people killed and 200k+ homes destroyed. Pakistan produces less than 1% of global carbon emissions but it's disproportionately affected by global warming.

Διαβάστε: Vox | Jonathan Guyer: The flooding in Pakistan is a climate catastrophe with political roots

The Nation | Hasan Ali: Pakistan’s Floods Are a Wind From the West

Μιχαήλ Γκορμπατσώφ (1931-2022)

Ο θάνατος του Μιχαήλ Γκορμπατσώφ σε ηλικία 91 ετών στη Μόσχα επανέφερε στη δημόσια συζήτηση τον ρόλο του στην κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης και, από άλλη σκοπιά, στο κατά πόσο η κληρονομιά που άφησε πίσω του οδήγησε στη Ρωσία του Πούτιν.

Δεν συμμεριζόμαστε τη λογική της ιστορίας των «μοιραίων ανδρών». Ο Γκορμπατσώφ ήδη είχε να αντιμετωπίσει μια ΕΣΣΔ σε κρίση και με τεράστιες δυσκολίες, ένα σύστημα που παρέπαιε στα αδιέξοδά του. Όμως σύμφωνα με τα όσα εξιστορεί ο ιστορικός Βλάντισλαβ Ζούμποκ στο πρόσφατο βιβλίο του «Κατάρρευση» - η κατάρρευση της Ένωσης δεν ήταν μοιραία, και παρότι ο Γκορμπατσώφ προσπάθησε να συγκρατήσει τις κεντρόφυγες τάσεις, δεν είχε ούτε το σχέδιο, ούτε το τσαγανό να αντισταθεί στη διάλυση της ΕΣΣΔ, βασικός υποδαυλιστής της οποίας ήταν ο Μπόρις Γιέλτσιν. Μετά το πραξικόπημα του Αυγούστου του 1991, τα πράγματα έφυγαν τελείως από τα χέρια του.

Για την άνοδο όμως του αυταρχισμού και του εθνικισμού στη Ρωσία, κρίσιμο ρόλο έπαιξαν όσα ακολούθησαν: η λεηλασία της Ρωσίας από γκάνγκστερ και ξένους επενδυτές της δεκαετίας του 1990, η κατάρρευση του βιοτικού επιπέδου της, η απαξίωση του είδους της δημοκρατίας που έφερε ο Γιέλτσιν, πότε με τανκς στη Δούμα, πότε με νόθες εκλογές. Ο Γκορμπατσώφ θα έπρεπε να χρησιμοποιήσει σκληρή βία για να συγκρατήσει τις φυγόκεντρες τάσεις, κάτι που από ένα σημείο και πέρα δεν ήταν διατεθειμένος να κάνει.

Χαρακτηριστική, πάντως, της απαξίωσής του στη Ρωσία είναι η απόφαση του Ρώσου Προέδρου Πούτιν να μην ταφεί δημοσία δαπάνη και να μην παρευρεθεί ο ίδιος στην κηδεία του.

Παραθέτουμε μια επιλογή από όσα γράφτηκαν για τον Γκορμπατσόφ:

• Foreign Policy | Vladislav Zubok: Gorbachev’s Disputed Legacy

• Capital.gr | Leonid Bershidsky: Πώς ο Γκορμπατσόφ οδήγησε στον Πούτιν

• Euronews | Aleksandar Brezar: ‘He died a disillusioned man’: How Gorbachev’s dream of liberal, European Russia failed

• Counterpunch | How Mikhail Gorbachev Became the Most Reviled Man in Russia

• Branko Milanovic: A politician who did not want to rule

• Η διευθύντρια του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης Μαρία Τσαντσάνογλου μιλάει για τον Γκορμπατσόφ που γνώρισε η ίδια σε ανάρτησή της στο Facebook

Σημειώνουμε πως άλλοι δύο από τους πρωταγωνιστές της διάλυσης της ΕΣΣΔ πέθαναν μέσα στο 2022 και μετά την Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία: ο Ουκρανός πρόεδρος Λεονίντ Κράβτσουκ και ο Λευκορώσος Στάνισλαβ Σούσκεβιτς. Το 2022 είναι το έτος που η διάλυση της ΕΣΣΔ κλείνει έναν κύκλο - και έχει ανοίξει έναν καινούριο.

Στη Σελήνη ξανά και παραπέρα

Το πρώτο σκέλος της αποστολής της NASA Artemis στη Σελήνη, που στο τρίτο της στάδιο - κατ’ εκτίμηση το 2025 - θα προσεδαφίσει ανθρώπους στη επιφάνεια του δορυφόρου μας (μετά από πάνω από μισό αιώνα), θα ξεκινήσει αύριο, Σάββατο, μετά την προ εβδομάδας αναβολή της για τεχνικούς λόγους. Το πρόγραμμα Artemis αποτελεί, πέρα από σημαντικό διαστημικό και τεχνολογικό εγχείρημα, και ένα σκέλος της προσπάθειας των ΗΠΑ να επιβάλλουν σταδιακά τους δικούς της όρους για την εκμετάλλευση της Σελήνης και του Διαστήματος.

• Κοσμοδρόμιο | Μιχάλης Παναγιωτάκης: Οι συμφωνίες της Αρτέμιδος και η νέα διαστημική περίφραξη των κοινών

Παράλληλα, κομβικό βήμα για τον εποικισμό του Διαστήματος έγινε από το ρομποτικό όχημα Perseverance στον Άρη, καθώς η ειδική πειραματική συσκευή που διαθέτει, κατόρθωσε να παραγάγει οξυγόνο από διοξείδιο του άνθρακα στην επιφάνεια του Κόκκινου Πλανήτη.

Η διαστημική «επανεκκίνηση» των ΗΠΑ, έχει σαν «καύσιμο» την ταχύτατη ενίσχυση της Κίνας στο διαστημικό πεδίο, κάτι που έχει ήδη οδηγήσει σε ρητορικές αψιμαχίες. Ήδη τις τελευταίες εβδομάδες η Κίνα έχει ανακοινώσει την επιτυχή δοκιμή μιας πυρηνικής «γεννήτριας» για χρήση στο Διάστημα, την καλλιέργεια ρυζιού σε «μηδενική βαρύτητα» στον διαστημικό της σταθμό, την πρόοδο στην χρησιμοποίηση επαναχρησιμοποιούμενων «διαστημικών αεροπλάνων».

Δείτε

Απόπειρα δολοφονίας της κεντροαριστερής αντιπροέδρου της Αργεντινής και πρώην Προέδρου, σε συγκέντρωση υποστήριξής της απέναντι στην δικαστική καταδίωξή της. Η δίωξή της για προ δεκαπενταετίας υποθέσεις έχει - κατά την Κίρτσνερ - σαν στόχο την πολιτική της εξουδετέρωση. Η τύχη της Κίρτσνερ ήταν τεράστια: Το όπλο γνωρίζουμε πως μπλόκαρε. Δράστης ένας Βραζιλιάνος υπήκοος με ναζιστικά τατουάζ.

Διαβάσαμε:

Η Ελλάδα είναι μόνο για τουρίστες πλέον και όχι για τους κατοίκους της. Το Foreign Policy γράφει για αυτό που ήδη βιώνουμε

• Foreign Policy | Ayman Oghanna: Greece Is for Tourists - As foreigners flood the country, ordinary Greeks can’t afford the sacred rite of a summer holiday

345 εκατομμύρια άνθρωποι στο χείλος της λιμοκτονίας λέει ο ΟΗΕ, 70 εκατομμύρια περισσότεροι από πέρυσι, και 210 εκατομμύρια περισσότεροι από το προπανδημικό 2019

• DW | UN: Record 345 million people 'marching to the brink of starvation'