Το ΔΝΤ ζει, δανείζει και λιτότητα σκορπίζει
Ο εμφύλιος πόλεμος στο Σουδάν είναι εμφύλιος πραξικοπηματιών. Οι τουρκικές εκλογές προ των πυλών. Η επαναφορά της παιδικής εργασίας
Το ξέρουμε και από την δικιά μας επώδυνη εμπειρία. Η λιτότητα που επιβλήθηκε στην Ελλάδα από την τρόικα των δανειστών ήταν όχι μόνο κοινωνικά καταστροφική, αλλά και αναποτελεσματική ως προς τον διακηρυγμένο της στόχο. Η Ελλάδα μπήκε στην μέγγενη των μνημονίων με το δημόσιο χρέος κοντά στο 130% του ΑΕΠ. Με την έξοδό της από τα μνημόνια το χρέος ήταν στο 180%. Μέσα στην καραντίνα το χρέος ξεπέρασε το 210% για να πέσει -πληθωρισμού βοηθούντος- κάτω από το 170% φέτος -40% πάνω από την περίοδο κατά την οποία θεωρήθηκε μη-βιώσιμο. Το ΑΕΠ της χώρας βυθίστηκε πάνω από 25% μέχρι το 2015, και έχει “σταθεροποιηθεί” στο -20% περίπου σε σχέση με το 2009. Η δημόσια υγεία τσακίστηκε -και η λιτότητα συνέβαλε στην υποδοχή της πανδημίας από ένα ρημαγμένο ΕΣΥ- με αποτέλεσμα και τη συστηματική αύξηση της θνησιμότητας, οι υποδομές, ιδιωτικοποιημένες και μη, υποβαθμίστηκαν (και η πρόσφατη τραγωδία στα Τέμπη φέρει το αποτύπωμα της λιτότητας). Η Ελλάδα βρέθηκε από την μέση στον πάτο της ΕΕ σε θέματα φτώχειας.
To ΔΝΤ υποτίθεται πως είχε πάρει το μάθημά του και οι ερευνητές του αναγνωρίζουν την αναποτελεσματικότητα και την καταστροφικότητα των πολιτικών λιτότητας. Όμως αυτή η παραδοχή δεν οδηγεί στην αλλαγή των «συνταγών» του. Με την πανδημική κρίση, το ΔΝΤ δάνεισε υποτίθεται χωρίς όρους σε όλο τον κόσμο, στον οποίο «έσκαγαν» αλλεπάλληλες χρεοκοπίες: η Ζάμπια, και ο Λίβανος, η Γκάνα, η Σρι Λάνκα και με το Πακιστάν να είναι στο χείλος της χρεωκοπίας. Μιλάμε πλέον για μια παγκόσμια κρίση χρέους. Η λιτότητα καθώς φαίνεται θα παραμείνει το βασικό «εργαλείο» για την απάντηση στην γενικευμένη κρίση χρέους, μετά την πανδημία και εν μέσω μιας παγκόσμιας πληθωριστικής κρίσης την οποία έχει επιτείνει η Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και οι πολλαπλές δυτικές κυρώσεις. Όπως περιγράφει η διεθνής ομοσπονδία συνδικάτων του δημόσιου τομέα:
…Η ανάλυση των προβολών των δαπανών του ΔΝΤ δείχνει πως το σοκ της προσαρμογής αναμένεται να πλήξει 143 χώρες το 2023 ως προς το ΑΕΠ τους, ή αλλιώς το 85% του παγκόσμιου πληθυσμού, πάνω από 6,3 δισεκατομμύρια ανθρώπους…
Το Ευρωπαϊκό Δίκτυο για το Χρέος και την Ανάπτυξη (Eurodad) αναφέρει πως οι πολιτικές του ΔΝΤ θα επιδεινώσουν και το χρέος των αναπτυσσόμενων χωρών και θα μεγεθύνουν την εξάρτησή τους από τους ιδιώτες δανειστές. Το ΔΝΤ έχει υποτίθεται ανακοινώσει πως πλέον θα περιλαμβάνει και μέτρα για την στήριξη των πιο αδυνάμων -με ελάχιστα όρια για τις κοινωνικές δαπάνες- τα οποία χαρακτηρίζονται ως «φύλλο συκής» για την λιτότητα. Ενδεικτικά η ΜΚΟ Oxfam έχει υπολογίσει πως για κάθε δολάριο κοινωνικής προστασίας που προδιαγράφει το ΔΝΤ απαιτεί τέσσερα δολάρια περικοπών λιτότητας. Η πολιτική μάλιστα της λιτότητας δεν αναστήθηκε τώρα μετά την πανδημία, αλλά προηγήθηκε αυτής.
Φυσικά μια τέτοια πολιτική πέρα από την καταστροφική της κοινωνική επίδραση, διαψεύδει και τους όρκους του ΔΝΤ για την στήριξη της κλιματικής μετάβασης: χώρες που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να δημιουργήσουν υποδομές για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, φυσικά θα βρεθούν πλήρως απροετοίμαστες να αντιμετωπίσουν τις συνέπειές της, πέραν την αδυναμίας να αλλάξουν το ενεργειακό τους μοντέλο.
Τέλος, για να έχουμε μια ιδέα για την έκταση της μοχθηρίας του οργανισμού: το πρόσφατο δάνειο του ΔΝΤ στην Ουκρανία, συνοδεύεται από όρους περιορισμού των κοινωνικών παροχών σε μια χώρα που βρίσκεται σε πόλεμο και πολλαπλές ανθρωπιστικές κρίσεις.
Tribune | Grace Blakely: The West Is Drowning the Global South in Debt
Phenomenal World | Kate Mackenzie, Tim Sahay: The Gigantic Austerity Drive Underway
Γιατί μας ενδιαφέρει: Μας ενδιαφέρει και γιατί το ΔΝΤ δημιουργεί συνθήκες αστάθειας και δυστυχίας από την μια άκρη του πλανήτη στην άλλη - και αυτό δεν είναι κάτι που μπορούμε να πιστεύουμε πως δεν θα μας επηρεάσει, αλλά και επειδή με 170% του ΑΕΠ χρέος, ποτέ δεν θα είμαστε ασφαλείς από το ΔΝΤ σε μια νέα παγκόσμια κρίση.
Ο εμφύλιος των πραξικοπηματιών στο Σουδάν
Ο μαινόμενος εμφύλιος πόλεμος στο Σουδάν έχει οδηγήσει τη χώρα σε ένα αιματηρό χάος. Όλες οι χώρες -της Ελλάδας συμπεριλαμβανομένης- προσπαθούν να βγάλουν τους ομοεθνείς τους από την εμπόλεμη ζώνη. Η ανατροπή του δικτάτορα Ομάρ αλ Μπασίρ το 2018-2019 (o αλ Μπασίρ ανέμενε την έκδοσή του για τη Χάγη όπου θα δικαζόταν για διαφθορά και τη γενοκτονία στο Νταρφούρ), μετά από τεράστιες διαδηλώσεις εναντίον του καθεστώτος του, είχε συνοδευτεί από δέσμευση του στρατού για έναν οδικό χάρτη προς τον εκδημοκρατισμό. Η συμμαχία αυτή δεν είχε γίνει αποδεκτή από το κίνημα στους δρόμους του Σουδάν που συνέχιζε τις διαδηλώσεις και τις διαμαρτυρίες μέχρι και λίγες ημέρες πριν την έναρξη του εμφυλίου. Η κυβέρνηση πολιτικών - στρατιωτικών όμως ανατράπηκε το 2021 από ένα νέο πραξικόπημα, που ανέκοψε την όποια διαδικασία εκδημοκρατισμού. Η πανδημική κρίση και ο πόλεμος στην Ουκρανία δημιούργησαν ταυτόχρονα τεράστια προβλήματα στη χώρα, με έναν στους τέσσερις Σουδανούς να αντιμετωπίζει το φάσμα του υποσιτισμού το καλοκαίρι που πέρασε.
Η τελευταία εξέλιξη αποτελεί έναν ενδοκαθεστωτικό «εμφύλιο», καθώς απέναντι στο καθεστώς του στρατηγού Φατάχ αλ Μπουρχάν και του ηγέτη της παραστρατιωτικής ομάδας RSF Μοχάμεντ Χαμντάν Νταγκαλό, γνωστού ως Χεμετί. Η RSF είχε αιματηρή δράση και στις σφαγές στο Νταρφούρ (είναι η συνέχεια των περιβόητων Τζανταγουίντ) και στην φονική καταστολή των κινημάτων για τη δημοκρατία.
Στη σύγκρουση υπάρχουν εκατέρωθεν υποστηρικτές των αντιμαχομένων έξω από το Σουδάν: τον Χεμετί τον στηρίζει η Αίγυπτος και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, ενώ τον Μπουρχάν η Σαουδική Αραβία. Οι ΗΠΑ μοιάζει να θέλουν να υπάρξει ειρήνευση μεταξύ των δύο πλευρών του στρατού, όπως και οι Κινέζοι, ενώ οι Ρώσοι από τη μία είχαν τον Φεβρουάριο κλείσει συμφωνία για την δημιουργία ρωσικής ναυτικής βάσης στη χώρα με τον Μπουρχάν και από την άλλη η Wagner έχει συνεργασία και κοινά συμφέροντα με το RSF.
Ο πόλεμος έχει δύο άμεσες αφορμές: τη συμφωνία για την επάνοδο σε ένα χρονοδιάγραμμα επιστροφής σε πολιτική διακυβέρνηση (καμία πλευρά των αντιμαχομένων δεν το θέλει) και την ένταξη των δυνάμεων του RSF στον σουδανικό στρατό. Παράλληλα ρόλο παίζει και η «διαχείριση» χρυσωρυχείων της χώρας από το RSF. Αλλά όπως λένε και από τη Σουδανική αριστερά και οι δύο πλευρές έχουν έναν κοινό στόχο: την αποτροπή της παράδοσης της εξουσίας σε εκλεγμένη κυβέρνηση.
Αξίζει να υπενθυμίσουμε πως οι καταγγελλόμενες πανταχόθεν για σωρεία εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας δυνάμεις του RSF, είχαν ενισχυθεί οικονομικά από την Ευρωπαϊκή Ένωση προκειμένου να παίζουν τον ρόλο του συνοριοφύλακα στη Λιβύη, εμπροσθοφυλακή εναντίον της εισόδου προσφύγων από αφρικανικές χώρες στην EE.
People’s Dispatch | Pavan Kulkarni: As Army and Rapid Support Forces battle it out, Sudanese left calls for restoring the revolution
Al Jazeera | What is happening in Sudan? A simple guide
CMI | Samah Khalaf Allah, Afaf Doleeb: Sudan's turmoil: Revolution, power struggles, and the quest for stability
Γιατί μας ενδιαφέρει: Κόσμος σκοτώνεται. Το Σουδάν είναι γειτονιά μας -με την ευρεία έννοια- και μια γενικευμένη αστάθεια μπορεί να δημιουργήσει μόνιμη εστία αιματοχυσίας και καταστροφής. Μέσα σε ένα πλαίσιο γεωπολιτικής σύγκρουσης, η κατάσταση μπορεί να πάρει και επιπλέον προεκτάσεις
Τουρκία: εκλογές και τζάμπα αέριο
Η έναρξη τροφοδοσίας της Τουρκίας από το κοίτασμα της Μαύρης Θάλασσας ανακοινώθηκε με προεκλογικό ταραταζούμ από τον Ταγίπ Ερντογάν και οδήγησε σε μια καραμπινάτη προεκλογική κίνηση: ανακοίνωσε την παροχή 25 κυβικών μέτρων αερίου σε κάθε νοικοκυριό στην Τουρκία δωρεάν για έναν χρόνο.
Σε ό,τι αφορά τις εκλογές της 14ης Μαΐου, ο Ερντογάν εξακολουθεί να βρίσκεται πίσω από τον Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, αν και οι δημοσκοπήσεις δείχνουν πως καλύπτει σιγά-σιγά την απόσταση από τον αντίπαλό του
Γιατί μας ενδιαφέρει: Αυτονόητο
Η οπισθοδρόμηση στην παιδική εργασία
Η παιδική εργασία επανέρχεται. Το 2020 ήταν η πρώτη χρονιά εδώ και δυο δεκαετίες που ο αριθμός των ανηλίκων που εργάζονται παγκοσμίως, αυξήθηκε. Και ενώ στον αναπτυσσόμενο κόσμο αυτό που οδηγεί την αύξηση αυτή είναι η επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης και οι πολλαπλές κρίσεις, στον αναπτυγμένο κόσμο και συγκεκριμένα στις ΗΠΑ, αυξάνεται για την βελτίωση της κερδοφορίας των επιχειρήσεων, προκειμένου να μην αυξήσουν μισθούς:
Ο αριθμός των παραβιάσεων της νομοθεσίας περί παιδικής εργασίας στις ΗΠΑ έχει τριπλασιαστεί από το 2015 και παράλληλα οι, Ρεπουμπλικάνοι κυρίως αλλά όχι μόνο, νομοθέτες γκρεμίζουν συστηματικά βασικές προστασίες της παιδικής ηλικίας, οπισθοδρομώντας έναν και πλέον αιώνα πίσω. Δεν πρόκειται για μεμονωμένες περιπτώσεις, όπως έχει δείξει το ρεπορτάζ του Al Jazeera πίσω από την πίεση για την αθλιότητα αυτή βρίσκονται και μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες.
NY Times | Hannah Dreier: Alone and Exploited, Migrant Children Work Brutal Jobs Across the U.S. (αρχειοθετημένος σύνδεσμος)
Economic Policy Institute | Jennifer Sherer, Nina Mast: Child labor laws are under attack in states across the country
Γιατί μας ενδιαφέρει: Οι κακές ιδέες από την άλλη άκρη του Ατλαντικού έχουν την τάση να διασχίζουν τον ωκεανό και να κυκλοφορούν και στην Ευρώπη. Άλλωστε το θέμα είναι ήδη παρόν στη χώρα μας.
Άλλες ειδήσεις
Από τα ψηλά στα χαμηλά: ο Χουάν Γκουαϊδό, που τον ανακήρυξε προ ετών Πρόεδρο της Βενεζουέλας χωρίς εκλογές, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ του Ντόναλντ Τραμπ, έχει πλέον βρεθεί στο περιθώριο. Από την Κολομβία - όπου δεν ήταν ευπρόσδεκτος - ταξίδεψε στο Μαϊάμι υπό την προστασία των ΗΠΑ, όπου θα ζητήσει μάλλον (;) πολιτικό άσυλο. Έτσι τελειώνει η πολιτική καριέρα αυτού του ελάχιστα δημοφιλούς στη Βενεζουέλα πολιτικού που έγινε συνώνυμο της πολιτικής θρασύτητας των ΗΠΑ. Η Κολομβία φιλοξενεί διεθνή διάσκεψη για να βρεθεί μια πολιτική λύση στην πολιτική σύγκρουση στη Βενεζουέλα.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία μαίνεται χωρίς ορατό τέλος. Μια σημαντική δυνητικά εξέλιξη ήταν η σημερινή πρώτη τηλεφωνική επικοινωνία μεταξύ του Κινέζου Προέδρου Σι Τζινπινγκ και του Ουκρανού Βολόντιμιρ Ζελένσκι. Η συνομιλία τους υπήρξε κατά τον Ζελένσκι «ουσιαστική». Εντωμεταξύ ο πόλεμος και η σύγκρουση ΗΠΑ-Ρωσίας δεν θα επηρεάσει τελικά την ρωσοαμερικανική συνεργασία στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό.
Σύμφωνα με την Goldman Sachs η Κίνα βρίσκεται σε πορεία να τριπλασιάσει την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ σε σχέση με τους διακηρυγμένους στόχους της, στο δρόμο για την ενεργειακή αυτάρκεια της ασιατικής υπερδύναμης μέχρι το 2060. Έχει άλλωστε επενδύσει τα τετραπλάσια από τις ΗΠΑ στις ΑΠΕ, και κερδίζει μέχρι στιγμής την κούρσα της «καθαρής ενέργειας».
Σε βίντεο που δημοσιοποίησε το γραφείο του Βραζιλιάνου Προέδρου, φαίνεται πως οι εισβολείς / πραξικοπηματίες στο Προεδρικό μέγαρο τον Ιανουάριο φέτος, είχαν φιλικότατες σχέσεις με τον φωτορεπόρτερ του Ρόιτερς
