Μετά το πένθος, καταστολή;
Αναζήτηση ευθυνών για την τραγωδία στα Τέμπη. Πορεία προς εκλογές. Μια μέτρια αύξηση του βασικού μισθού. «Φωτιές» για τις συντάξεις στη Γαλλία.
Η απρόκλητη επίθεση των δυνάμεων των ΜΑΤ εναντίον ειρηνικών διαδηλωτών και η επίδειξη αγριότητας - μέχρι και με σπασίματα αυτοκινήτων, προϊδεάζουν για τον τρόπο που θα χειριστεί η κυβέρνηση τη λαϊκή οργή μετά το δυστύχημα των Τεμπών. Τελευταίο περιστατικό βίας που αποκαλύφθηκε μόλις σήμερα, ο τραυματισμός του έμπειρου φωτορεπόρτερ Γιάννη Λιάκου από τα ΜΑΤ τα οποία εκτόξευσαν πάνω του βομβίδες κρότου-λάμψης.
Πρόκειται για μια πολιτική που έχει εξαιρετικά κακή επίδραση στην ποιότητα της δημοκρατίας στη χώρα μας, η οποία συνεχίζει να αποτιμάται ως φθίνουσα από κάθε σχετική έρευνα: τελευταία η υποβάθμιση της χώρας μας σε ό,τι αφορά τα δημοκρατικά δικαιώματα, από τη Civicus Monitor.
Η πολιτική διαχείριση των Τεμπών
Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το επιχείρημα της κυβέρνησης σχετικά με την ευθύνη για το δυστύχημα της 28ης Φεβρουαρίου και τον κατάλογο των λαθών που οδήγησαν σε αυτό (και εκτείνεται πέρα από τη θητεία της, σύμφωνα με την ίδια) έχει περιορισμένη απήχηση στο κοινό. Σε μια μέτρηση που πραγματοποιήσαμε σε 13.100 Τweets περίπου την ημέρα της απεργίας, με λέξεις κλειδιά όπως «Τέμπη», «ΟΣΕ» και «δυστύχημα», οι λέξεις που κυριαρχούν δηλώνουν ότι πρόκειται για «τραγωδία» της οποίας τα αίτια «γνώριζε» ο «πρωθυπουργός». Σε τόσο μεγάλα σύνολα συζητήσεων περιορίζεται η ανάγκη ταξινόμησης των μηνυμάτων και οργάνωσης τους βάσει μιας ακριβούς μεθοδολογίας, καθώς αναδύονται δομές της συζήτησης που αφορούν σε κοινές πεποιθήσεις που έχουν διαμορφωθεί σε όλο το φάσμα.
Εντωμεταξύ, μόνο το 22% των ερωτηθέντων της δημοσκόπησης της MRB δήλωσαν ότι πιστεύουν πως η Επιτροπή Διερεύνησης του δυστυχήματος δε θα κουκουλώσει την υπόθεση (ακούστε τη συνέντευξη του προέδρου της MRB Δ. Μαύρου πιο κάτω). Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διέρρευσε στο Euractiv την πληροφορία πως η χώρα μας δεν έχει εκπληρώσει ούτε τον όρο της σύστασης μόνιμης επιτροπής διεξαγωγής ερευνών για ατυχήματα, τα οποία όπως γράψαμε στο προηγούμενο τεύχος ήταν ήδη πολλά. Ζήτησε δε, την πλήρη αποτύπωση της κατάστασης ασφαλείας στον ελληνικό σιδηρόδρομο, από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Σιδηροδρόμων.
Μετά την ανακοίνωση των μέτρων στήριξης των οικογενειών των θυμάτων, με επιστολές προς τα κόμματα και τη Βουλή, ο υπουργός Επικρατείας, υπηρεσιακός υπουργός (;) Υποδομών και Μεταφορών Γιώργος Γεραπετρίτης δήλωσε διαθέσιμος για αναλυτική ενημέρωση, ενώ αναμένεται η πρόσκληση για την πλήρωση των θέσεων των επικεφαλής του ΟΣΕ και της ΕΡΓΟΣΕ. Στη λήψη έκτακτων προσωρινών μέτρων προχώρησε η Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων, μετά τη διαπίστωση ότι από την έρευνα που διεξήγαγε, προέκυψαν σοβαρές ενδείξεις παράβασης συγκεκριμένων διατάξεων της σιδηροδρομικής νομοθεσίας, εμμένοντας ιδιαίτερα στην εκπαίδευση των σταθμαρχών που προσελήφθησαν με μπλοκάκι -και όχι μόνο του προφυλακισμένου για το δυστύχημα στα Τέμπη σταθμάρχη Λάρισας-, την οποία χαρακτηρίζει «ελλιπή». Επ’αυτού ανταπάντησε ο ΟΣΕ ρίχνοντας ευθύνες στην ΡΑΣ που ενέκρινε αυτές τις προσλήψεις.
Διαβάστε ακόμα:
Ο Διομήδης Σπινέλλης κάνει μια απόπειρα αποτύπωσης των αιτιών του σιδηροδρομικού δυστυχήματος που συνέβη στα Τέμπη στις 28 Φεβρουαρίου 2023 με τη μέθοδο Five whys. Το αποτέλεσμα είναι ένα πολύ αναλυτικό σχεδιάγραμμα
Καθημερινή | Δήμητρα Τριανταφύλλου: Διομήδης Σπινέλλης: Τα «πέντε γιατί» της τραγωδίας στα Τέμπη
Ο Γιόζεφ Ντόπελμπαουερ παραπέμπει στις διαδοχικές εκθέσεις που αναδεικνύουν τις αδυναμίες του ελληνικού σιδηροδρόμου σε σύγκριση με την υπόλοιπη Ευρώπη, τονίζοντας ότι ο ERA είχε απευθύνει συστάσεις και στη Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων
Καθημερινή | Βασίλης Κωστούλας: Ο επικεφαλής του Eυρωπαϊκού Οργανισμού Σιδηροδρόμων στην «Κ»: Προειδοποιούσαμε από το 2014
Και μια μέτρηση του καθηγητή Γιάννη Σκαρπέλου, του Παντείου, πάλι στο twitter δείχνει ότι το βασικό συναίσθημα μέχρι τις 10 Μαρτίου ήταν ο θυμός.
Σχόλιο: Η κυβέρνηση διεξάγει μια καμπάνια αποποίησης ευθυνών, μέσω της διάχυσης. Η κυβερνητική γραμμή εδράζεται σε μία τριπλή στάση όλων όσων μιλούν εκ μέρους της: χαμηλοί τόνοι, παράθεση στοιχείων, αυτοκριτική. Δίπλα σε αυτά, ανεπίσημα, προχωρά σε πολιτική καταγγελία του κράτους ως βασικού υπεύθυνου της αμέλειας, σύγκριση με το Μάτι (και ταύτιση των δύο γεγονότων) και διάχυση των ευθυνών σε βάθος 15ετίας, βάζοντας έτσι στο κάδρο τον ΣΥΡΙΖΑ. Προετοιμάζει έτσι μια στρατηγική φυγής προς το μέλλον με προγραμματικό λόγο εστιασμένο στη ριζική αναμόρφωση των κρατικών λειτουργιών και στόχο να ανατρέψει το «σκοτεινό κράτος του αναχρονισμού». Κρατάει έτσι τα ηνία της συζήτησης, θέτοντας τόσο το πλαίσιο κατανόησης, όσο και το περιεχόμενό της, χρησιμοποιώντας την πολιτικά υπέρ της συνέχισης των ιδιωτικοποιήσεων. Ήδη πολλοί και πολλές ξεχνούν ότι ήταν οι εργαζόμενοι αυτοί που προειδοποιούσαν για όσα συνέβησαν, ή ότι είναι αυτή η κυβέρνηση υπέρμαχος του πελατειακού κράτους που απονομιμοποίησε τον συνδικαλισμό και το δικαίωμα στην απεργία. Η συνεχής αναφορά στο Μάτι, αποσκοπεί σε αυτό ακριβώς: σύγχυση του ανθρωπογενούς εγκλήματος με μια αναπόφευκτη φυσική καταστροφή. Αυτό ακριβώς περιέγραψε η Ναόμι Κλάιν όμως, ως πολιτική του σοκ. -Μ.Τ.
Διαβάστε ακόμα: Κοσμοδρόμιο | Μιχάλης Παναγιωτάκης: Εκλογές, ιδιωτικοποιήσεις και θάνατος
Γιατί είναι ο ΣΥΡΙΖΑ σε άμυνα;
Η προσπάθεια του ΣΥΡΙΖΑ να αποκρούσει τις κατηγορίες που έχει διατυπώσει η Νέα Δημοκρατία σχετικά με τα λάθη του για την περίοδο 2015 - 2019 αποσκοπεί στο να κρατήσει τα φώτα της δημοσιότητας στραμμένα στην κυβέρνηση. Όμως ενώ η υποστήριξη προς τη ΝΔ μειώθηκε κατά μερικές μονάδες, δεν υπάρχει ακόμα καμία ένδειξη ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα πάρει κάποιους από αυτούς τους ψηφοφόρους. Μιλώντας στο Κόκκινο, ο εκλογολόγος Δ. Μαύρος τόνισε ότι «συνήθως το πένθος κρατάει έξι εβδομάδες» για να προσθέσει πως όταν περάσει αυτή η περίοδος, «εκεί θα φανούν όλα». Αυτό υποθέτουμε πως εξηγεί και τη στρατηγική του ΣΥΡΙΖΑ να κρατήσει χαμηλά τους τόνους.
Διαβάστε ακόμα: Πολάκης σε Τσίπρα: Πρόεδρε, έκανα λάθος
Δε συμφωνούμε απαραίτητα ότι ζητάει ακριβώς συγγνώμη, πρόκειται για κείμενο αυτοκριτικής, που έχει από μόνο του ενδιαφέρον.
Έρχεται αύξηση στον βασικό μισθό
Ο μεικτός βασικός μισθός αυξάνεται από 1/4/23 στα 780€ μεικτά, από 713€ (667 καθαρά από 611). H αύξηση αυτή συμπαρασύρει και μια σειρά από επιδόματα προς τα πάνω. Πρόκειται για μια αύξηση που φτάνει το 9,4%, αλλά υπολείπεται της αναπλήρωσης των πληθωριστικών απωλειών, και την οποία η ΓΣΕΕ θεωρεί «αναντίστοιχη» καθώς ζητούσε κατ’ελάχιστον 826€. Το ποσό παραμένει αρκετά κάτω -αποπληθωρισμένο- από το επίπεδο του βασικού προ κρίσης (το 751 μεικτά του 2009 είναι αποπληθωρισμένα 887 το 223). Να σημειώσουμε πως ο πληθωρισμός των φτωχών είναι μεγαλύτερος από εκείνον των «πλουσίων» και οι απώλειες αγοραστικής δύναμης όσων είναι περί τον βασικό μισθό είναι πάντα μεγαλύτερες από ό,τι εμφανίζει δείκτης.
Η κατάσκοπος που επέστρεψε στο κρύο
Η γυναίκα, η οποία δεν έχει συλληφθεί και διέφυγε από τη χώρα, παρουσιαζόταν ως Μαρία Τσάλλα, αλλά ονομάζεται στην πραγματικότητα «Irina A. S.» σύμφωνα με την ΕΥΠ. Χρησιμοποιούσε την ταυτότητα ενός νεκρού μωρού και έγινε αντιληπτή, από επιχείρηση «τρίτης χώρας» η οποία συνέλεξε προσωπικά δεδομένα αποθανόντων Ελλήνων πολιτών, οδηγώντας δήθεν τις ελληνικές αρχές στα ίχνη της. Εδώ η Μιλένα Αποστολάκη ως γειτόνισσα δίνει τη μαρτυρία της. Η πραγματική ερώτηση, βέβαια, μετά την αποκάλυψη της ταυτότητας της Ρωσίδας κατασκόπου, είναι ποιας χώρας υπηρεσία έκανε έλεγχο προσωπικών δεδομένων Ελλήνων πολιτών και τι ακριβώς ερεύνησε. Επίσης, το γιατί πανηγυρίζει η ΕΥΠ για την διαφυγή μιας -κατά το Δελτίο Τύπου, επίσης εξαιρετικά σπάνιο γεγονός για ΕΥΠ- κατασκόπου.
Άλλες ειδήσεις
Θέμα στη βρετανική Telegraph έγινε ο ξυλοδαρμός του υπαλλήλου της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, Μανώλη Ψαρρού, ο οποίος σύμφωνα με την καταγγελία Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων στις 7 Μαρτίου δέχθηκε «επαγγελματικό μαφιόζικο χτύπημα που σχετίζεται άμεσα με υποθέσεις που χειρίζεται στο πλαίσιο των καθηκόντων του»
in.gr | Σοκάρει η πρώτη εικόνα του αρχαιολόγου που έπεσε θύμα ξυλοδαρμού – Τι αποκάλυψε στην Telegraph.
Από το Νήμα Κόσμος που κυκλοφόρησε εχτές
Η προαναγγελθείσα κατάρρευση των τραπεζών
Γράφαμε προχθές:
“Η κατάρρευση της Silicon Valley Bank (2η μεγαλύτερη τραπεζική χρεωκοπία στην ιστορία των ΗΠΑ) και τα παρεπόμενά της, η κατάρρευση δηλαδή της Signature Bank (3η μεγαλύτερη τραπεζική χρεωκοπία στην ιστορία των ΗΠΑ) και ο ισχυρός κλυδωνισμός της Credit Suisse («μαγαζί», με βεβαρημένη ιστορία), εξελίσσεται καθώς κλείνει αυτό το τεύχος, προκαλώντας έντονες ανησυχίες στα χρηματιστήρια όλου του κόσμου. Το αμερικανικό κράτος έσπευσε να εγγυηθεί το σύνολο των καταθέσεων στις αμερικανικές τράπεζες (το «Too Big to Fail» δεν αντιμετωπίστηκε ποτέ), ξελασπώνοντας πάρα πολλές επιχειρήσεις και επιχειρηματίες. Ανάλογη είναι η εικόνα και στην Ελβετία όπου η κεντρική τράπεζα εγγυήθηκε τις καταθέσεις της Credit, παρέχοντας ρευστότητα 50 δις και αγοράζοντας χρέος ύψους 3δις φράγκων.”
Χθες είχαμε την παρέμβαση, με 30 δισ. δολάρια, μεγάλων τραπεζών στις ΗΠΑ προκειμένου να αποτραπεί η κατάρρευση και της First Republic Bank. Η ΕΚΤ είναι καθησυχαστική αν και προς κατάπληξη και αμηχανία των παρατηρητών επέμεινε στην αύξηση των επιτοκίων, και παρά την ανησυχία, φαίνεται πως προς το παρόν, πολλοί πιστεύουν πως οι «ενέσεις» -δημόσιου- χρήματος στις τράπεζες, έχει αποτρέψει ένα άμεσο κραχ. Τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια πάντως, πέφτουν.
The Guardian | Jonathan Barrett: Silicon Valley Bank: why did it collapse and is this the start of a banking crisis?
Brave New Europe | Michael Hudson: Why the bank crisis isn’t over
10 χρόνια πριν: Θυμάστε την κυπριακή τραπεζική κρίση;
Στις 25 Μαρτίου 2013, η Κύπρος δέχθηκε ένα πρόγραμμα διάσωσης των τραπεζών της ύψους 10 δισεκατομμυρίων ευρώ από την ΕΕ και το ΔΝΤ. Το πρόγραμμα διάσωσης απαιτούσε το κλείσιμο της δεύτερης μεγαλύτερης τράπεζας της χώρας και την επιβολή κουρέματος στις ανασφάλιστες καταθέσεις. Αυτό προκάλεσε φόβους για bank run και μια ακόμη κρίση του ευρώ. Με αφορμή την κατάρρευση της SVG, το αφιέρωμα του newsletter Grecology θεωρεί ότι είναι τεχνητή η διάκριση μεταξύ ασφαλισμένων και ανασφάλιστων καταθέσεων. Διερωτάται γιατί η Γερμανία απαίτησε τόσο σκληρούς όρους για την Κύπρο και πώς μια τόσο μικρή οικονομία θα μπορούσε να απειλήσει το ευρώ.
Διαβάστε:
Grecology | Marcus Bensasson: Europe's forgotten bank crisis & Alexander Apostolides: Four lessons from Cyprus's financial crisis
Η Γαλλία στις φλόγες
Η μεταρρύθμιση των συντάξεων και η αύξηση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης στη Γαλλία από τα 62 στα 64 χρόνια, είναι βαθύτατα αντιδημοφιλής, υποστηριζόμενη από μόλις το ένα τρίτο των Γάλλων.
Οι εργαζόμενοι απάντησαν στα σχέδια της γαλλικής κυβέρνησης με αλλεπάλληλες τεράστιες απεργίες και διαδηλώσεις, ίσως τις μεγαλύτερες σε διάρκεια και συμμετοχή στις τελευταίες δεκαετίες. Η μεταρρύθμιση πέρασε από τη συντηρητικότερη γερουσία, αλλά η έγκρισή της από την βουλή ήταν αμφίβολη. Μπροστά σε κοινοβουλευτική ήττα, ο Πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν αποφάσισε να παρακάμψει την βουλή και να χρησιμοποιήσει το παράθυρο που του δίνει το γαλλικό σύνταγμα, μέσω της παραγράφου 49.3. για να περάσει τον νόμο ερήμην της.
Οι αντιδράσεις ήταν φοβερές: με την ανακοίνωση της παράκαμψης της κοινοβουλευτικής διαδικασίας από τον Πρόεδρο Μακρόν, εκατοντάδες χιλιάδες Γάλλοι ξεχύθηκαν στους δρόμους όλης της Γαλλίας, και συγκρούστηκαν με την -αποχαλινωμένη- αστυνομία ανάμεσα σε οδοφράγματα και φλόγες. Εντωμεταξύ τα σκουπίδια συσσωρεύονται στους δρόμους, οι καθηγητές απειλούν πως δεν θα υπάρξουν εξετάσεις για μπακαλορεά (εξετάσεις για το πανεπιστήμιο). Οι δρόμοι έχουν κλείσει και θα ενταθούν οι απεργίες στα διυλιστήρια.
Σήμερα κατατέθηκε μομφή εναντίον της κυβέρνησης και από την ακροδεξιά και από την αριστερά. Είναι συνταγματικά ο μόνος τρόπος να παρθεί πίσω η απόφαση. Η ψηφοφορία επί της πρότασης θα γίνει τη Δευτέρα. Όπως και να έχει, έχουμε μπροστά μας κοινωνικές και πολιτικές εξελίξεις στο τελευταίο κάστρο αντίδρασης στον νεοφιλελευθερισμό, κατά τα φαινόμενα στην Ευρώπη.
Το Διεθνές Δικαστήριο αναζητά τον Πούτιν
Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ΔΠΔ) εξέδωσε ένταλμα σύλληψης κατά του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν, κατηγορώντας τον ότι ευθύνεται για εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν στην Ουκρανία.
The Guardian | Peter Beaumont: What does the ICC arrest warrant for Vladimir Putin mean in reality?
Από το Νήμα Επιστήμες που θα κυκλοφορήσει την τετάρτη 22/3
Chat GPT: Don’t believe the hype
Παρακολουθούμε στενά και μέσα από την εκλαϊκευτική επιστημονική μας έκδοση το θέμα των LLM και φυσικά του Chat GPT, οπότε δε θα μπορούσε να μας αφήσει ασυγκίνητους η έκδοση του GPT4. Προς το παρόν παραθέτουμε αυτό το βίντεο που θέτει ερωτήματα για το μάρκετινγκ και την ουσιαστική αναβάθμιση του GPT4, και θα επανέλθουμε την Τετάρτη (22/3) με χωνεμένο ρεπορτάζ!
Προτάσεις από το δίκτυο του Νήματος
Modus Co-Operandi: Τα κοινά απέναντι στις κρίσεις
Έχουμε προτείνει με διάφορους τρόπους την ιδέα ότι η κοινωνική οργάνωση μέσω συνεταιρισμών ίσως είναι η απάντηση στις αλλεπάλληλες κρίσεις της εποχής μας. Τόσο πολιτικά όσο και οικονομικά. Πιστεύουμε για παράδειγμα ότι ίσως είναι προτιμότερη μια συνεταιριστική λύση στο πρόβλημα της κατοικίας έναντι μιας πολιτικής επιδοτήσεων. Σήμερα σας προτείνουμε ένα newsletter το οποίο παρακολουθούμε συστηματικά και το οποίο θα βρίσκετε πλέον στα προτεινόμενα του Νήματος στην ιστοσελίδα μας. Η Δώρα Κοτσακά είναι πολιτική κοινωνιολόγος και συντονίστρια του Παρατηρητηρίου των Κοινών του ερευνητικού Ινστιτούτου ΕΝΑ. Ασχολείται με το θέμα των κοινών περισσότερα από είκοσι χρόνια και γνωρίζει το θέμα όσο λίγοι. Στο τελευταίο τεύχος του Modus Co-Operandi κάνει μια πρώτη καταγραφή ομάδων που παράγουν κοινά στη χώρα μας. Από το αφιέρωμα της διαλέξαμε τη συνέντευξη του Δημ. Κιτσικόπουλου του ενεργειακού συνεταιρισμού Electra Energy.
Γιατί είναι σημαντικό: Το θέμα των κοινών δεν εμπίπτει απλώς σε μια θεματολογία δημοσίου συμφέροντος, άλλα έχει πραγματικό «τοπικό» αποτύπωμα και δυνητική επιρροή στις ζωές πολλών. Από την αυγή της δεκαετίας του 2000 που παρακολουθούμε τη θεματολογία πιστεύουμε ότι είναι μια από τις κατευθύνσεις που μπορεί να εδραιώσουν ιδέες όπως η βιωσιμότητα, η κοινωνική συνοχή και εν τέλει η δημοκρατία.
Άλλες προτάσεις
Ένας κατάλογος με τις 54 ταινίες που διαγωνίστηκαν για τα φετινά Όσκαρ με σχόλια
Plot twist: Ήταν κι η Αμελί Πουλαίν κατάσκοπος, όχι μόνο η Μαρία Τσάλλα από το Παγκράτι! Εμ πώς…