Αφρικανικό ντόμινο
Αφρικανικό ντόμινο
Αντιγαλλικά πραξικοπήματα σε Νίγηρα και Γκαμπόν. Πλημμύρες παντού. Πραξικοπήματα σε Πακιστάν και Γουατεμάλα. Ο Πούτιν για τις αμερικανικές εκλογές
Στον ενάμιση μήνα απουσίας του Νήματος Κόσμος, τα γεγονότα ήταν πολλά και διαψεύδουν για άλλη μια φορά την ρήση του Ουμπέρτο Έκο πως δεν υπάρχουν ειδήσεις τον Αύγουστο.
Η αμφισβήτηση της γαλλικής κυριαρχίας στην Αφρική
Στις 26 Ιουλίου, την ίδια ημέρα που βγήκε το τελευταίο Νήμα Κόσμος πριν την καλοκαιρινή διακοπή, ένα πραξικόπημα στον Νίγηρα, έως τότε πιστό σύμμαχο της Δύσης και υπό την κηδεμονία της Γαλλίας, πρώην αποικιακού του κυρίαρχου, δημιούργησε μια διάχυτη παγκόσμια ανησυχία. Οι πραξικοπηματίες απέπεμψαν τον έως τότε ισχυρό άνδρα του Νίγηρα, Μοχάμεντ Μπαζούμ, ο οποίος δεν θα μπορούσε πάντως να χαρακτηριστεί και ως ογκόλιθος της δημοκρατίας.
Τα πραξικοπήματα στην Αφρική βεβαίως συνήθως περνούν στα ΜΜΕ της Δύσης στα ψιλά (βλ. την περίπτωση του Σουδάν που έχει οδηγήσει μάλιστα και σε αιματηρό εμφύλιο πόλεμο και ανθρωπιστική καταστροφή), αλλά εδώ ήταν το τρίτο ντόμινο σε μια αναταραχή στο Σαχέλ (για την οποία είχαμε γράψει πριν δύο χρόνια), με σαφέστατες γεωπολιτικές διαστάσεις. Οι αρχικές απειλές της ECOWAS για στρατιωτική επέμβαση υπό την ηγεσία της Νιγηρίας που αναδεικνύεται ή φιλοδοξεί να αναδειχθεί σε τοπική υπερδύναμη, για στρατιωτική επέμβαση (η Νιγηρία σχεδιάζει με την Αλγερία έναν υπερσαχάριο αγωγό που θα τροφοδοτεί με αέριο την Ευρώπη ο οποίος θα περάσει από τον Νίγηρα οπότε επενδύει στην «σταθερότητα»), δεν υλοποιήθηκαν. Είτε γιατί το Μάλι και η Μπουρκίνα Φάσο, οι κυβερνήσεις πραξικοπηματιών που προηγήθηκαν του Νίγηρα και συμμερίζονται τον αντιγαλλισμό της νέας στρατιωτικής κυβέρνησης, δήλωσαν πως θα σπεύσουν να στηρίξουν στρατιωτικά το Νίγηρα σε περίπτωση επέμβασης, ή και ίσως επειδή πλειοψηφίες στις χώρες της Δυτικής Αφρικής, ακόμα και τις πιο φιλοαμερικανικές, είναι υπέρ των πραξικοπηματιών:
Ενώ το ίδιο ισχύει και για τους ίδιους τους κατοίκους του Νίγηρα, σύμφωνα με πρώτα δημοσκοπικά στοιχεία που δημοσίευσε ο Economist
O Νίγηρας έχει να αντιμετωπίσει ισλαμιστικά αντάρτικα, αλλά και την πολιτική μετανάστευσης της ΕΕ η οποία ουσιαστικά πληρώνει την κυβέρνηση για να απαγορεύει την νόμιμη διέλευση μεταναστών με αποτέλεσμα να δημιουργήσει ένα πελώριο διάδρομο μέσα στην έρημο όπου ανθεί η παράνομη και επικίνδυνη μεταφορά μεταναστών και προσφύγων από την υποσαχάρια Αφρική (προς τη Λιβύη συνήθως) ενισχύοντας έτσι τις ομάδες που τον εκμεταλλεύονται και δυναμιτίζοντας τις τοπικές οικονομίες. Η ευρωπαϊκή μεταφορά των συνόρων της μέσα στα βάθη της Σαχάρας αποσταθεροποίησε και τον Νίγηρα.
Στον Νίγηρα βρίσκεται η μεγαλύτερη αμερικανική βάση δρόνων στην Αφρική και σημαντική παρουσία Γαλλικών στρατευμάτων, που η Γαλλία αρνείται να αποσύρει παρά τις επιθυμίες της στρατιωτικής κυβέρνησης, αν και συζητά για περιορισμό της σχετικής δύναμης. Η κυβέρνηση του Αμπντουραχμάν Τσιανί, πάντως φοβάται πως οι Γάλλοι ετοιμάζουν εισβολή. Προφανώς η Ρωσία είναι μέσω της Βάγκνερ έτοιμη να «αναπληρώσει» τη Γαλλική στρατιωτική στήριξη στον πόλεμο κατά των ισλαμιστών.
Και ενώ στον Νίγηρα η κατάσταση συνεχίζει να είναι αβέβαια, στη Γκαμπόν, αρκετά νότια του Σαχέλ, προέκυψε στα τέλη του Αυγούστου η ανατροπή της οικογενειοκρατίας των Μπόνγκο, που κυβέρνησαν (πατέρας και γιος) κοντά 60 χρόνια, άλλοτε δικτατορικά, άλλοτε “δημοκρατικά” την Γκαμπόν, ως πιστοί σύμμαχοι της δύσης. Όταν επιχείρησε ο Μπόνγκο να πάρει με νοθεία άλλη μια εκλογική αναμέτρηση, παρενέβη ο στρατός. O Γκεν Ενγκουεμά που ηγείται της νέας στρατιωτικής κυβέρνησης έχει και αυτός υψηλή δημοτικότητα και είναι αντι-γάλλος. Αυτό το αντι-γαλλικό και αντι-δυτικό (και φιλορωσικό) ρεύμα στην Αφρική, φαίνεται πως εξαπλώνεται και γίνεται κυρίαρχο και στους τοπικούς πληθυσμούς.
Associated Press | Jamey Keaten, Sam Mednick, Cara Anna: France’s waning influence in coup-hit Africa appears clear while few remember their former colonizer
Al Jazeera | Danylo Hawaleshka: Colonialism and the Niger Coup (μια εικονογραφημένη ιστορία του Νίγηρα και της Γαλλικής αποικιοκρατίας)
LSE Blogs | Ndongo Samba Sylla: The CFA Franc: French Monetary Imperialism in Africa
The Guardian | Nabila Ramdani: The Niger crisis shows France’s quasi-empire in Africa is finally crumbling
Καταποντισμοί
Η τελευταία έκθεση της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή μιλούσε για αυξημένους κινδύνους πλημμυρών, και για επιπτώσεις στην γεωργική παραγωγή.
Το είδαμε καλά εμείς στη Θεσσαλία, και γενικά στη Ανατολική Μεσόγειο, όπου ο μεσογειακός τυφώνας Ντάνιελ σάρωσε τελικά με τρομακτικό αριθμό θυμάτων και τη Λιβύη πέρα από τη Βουλγαρία, την Τουρκία και την Ελλάδα.
CNN | Nadeen Ebrahim: ‘We knew ahead of time’: A decade of turmoil left Libya unprepared for a catastrophic storm
Guardian | Jonathan Yerushalmy: Libya flooding: before and after satellite images reveal scale of disaster in Derna
Πριν λίγες ημέρες είχε πλημμυρίσει και η Σλοβενία, η οποία πάντως διαβάζουμε πως αποφάσισε να στηρίξει την ανοικοδόμηση της χώρας, πέρα από τα ευρωπαϊκά λεφτά (που δεν είναι ποτέ αρκετά), στην φορολόγηση των τραπεζών της χώρας
Ναυτεμπορική | Μιχάλης Ψύλος: Σλοβενία – Θεσσαλία: 3-0
Πέραν της γειτονιάς μας πάντως είχαμε καταστροφικές πλημμύρες και στα Ιμαλάια, στην Ινδία στις 14/8
Ένα άλλο σύστημα πέριξ της Δυτικής Μεσογείου προκάλεσε καταστροφές τόσο σε Μαρόκο και Αλγερία, όσο και στην Ισπανία στις 3/9
Καταστροφικές πλημμύρες είχαμε και στη Βραζιλία στις 5/9
Αλλά και στην Νότια Κίνα στο Χόνγκ Κόνγκ, και την επαρχία Σενζέν στις 7/9
Το εν εξελίξει πραξικόπημα στο Πακιστάν…
Η συμβολή των ΗΠΑ στο πραξικόπημα εναντίον του Ιμράν Χαν στο Πακιστάν φαίνεται πως ήταν κρίσιμη. Εντωμεταξύ το ανώτατο δικαστήριο της χώρας ζήτησε την αποφυλάκιση του πρώην πρωθυπουργού, η οποία καθυστερεί πάντως. Όλα αυτά εν μέσω πολιτικής κρίσης και γενικού ξεσηκωμού για την ενεργειακή ακρίβεια
The Intercept | Ryan Grim, Murtaza Hussain: Secret Pakistan Cable Documents U.S. Pressure to Remove Imran Khan
…και στη Γουατεμάλα
Μια από τις καλές ειδήσεις του καλοκαιριού ήταν η εκλογή στη Γουατεμάλα ως Προέδρου ενός σταυροφόρου κατά της διαφθοράς, του κεντροαριστερού Μπερνάρντο Αρέβαλο. Η χώρα έχει δοκιμαστεί από εμφυλίους και πραξικοπήματα και εξαιρετικά υψηλά επίπεδα διαφθοράς και η απάντηση των πολιτών ήταν να εκλέξουν προς έκπληξη όλων τον γιο του ιδρυτή της δημοκρατίας στη Γουατεμάλα, του οποίου ο διάδοχος Άρμπενς ακολούθησε την φιλολαϊκή πολιτική για να ανατραπεί από πραξικόπημα της United Fruit το 1954.
Παρότι ο Αρέβαλο δεν είναι κανένας ριζοσπάστης, τα μετριοπαθή μέτρα αναδιανομής και εξυγίανσης που σχεδιάζει είναι πρόβλημα για το επιχειρηματικό / πολιτικό / οικονομικό κατεστημένο της χώρας, το οποίο χρησιμοποιεί κάθε τρόπο για να αποτρέψει την άνοδό του στην εξουσία. Τελευταία κίνηση η απόσυρσή του από τη διαδικασία μετάβασης (θα αναλάβει τον Ιανουάριο του 2024) καταγγέλλοντας πραξικόπημα στο οποίο εμπλέκονται δικαστικοί και στρατιωτικοί.
Ο Πούτιν για τις Αμερικανικές εκλογές
Αντιγράφω ένα απόσπασμα από το ρωσικό πρακτορείο ΤΑΣΣ, και μια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη του Βλάντιμιρ Πούτιν, σχετικά με τις - μη- προσδοκίες των Ρώσων σχετικά με το αποτέλεσμα των αμερικανικών εκλογών
«Νομίζω ότι δεν θα υπάρξουν θεμελιώδεις αλλαγές όσον αφορά τη Ρωσία στην εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ, ανεξάρτητα από το ποιος θα εκλεγεί πρόεδρος", δήλωσε ο Πούτιν. "Ο κ. [Ντόναλντ] Τραμπ… λέει ότι θα λύσει τα οξυμένα προβλήματα, συμπεριλαμβανομένης της ουκρανικής κρίσης, σε λίγες ημέρες, σε λίγες ημέρες, αυτό δεν μπορεί παρά να μας ικανοποιεί. Παρ' όλα αυτά, και αυτός επέβαλε κυρώσεις στη Ρωσία κατά τη διάρκεια της προεδρίας του", υπενθύμισε ο Πούτιν. Οι ΗΠΑ, σύμφωνα με τον Ρώσο πρόεδρο, "βλέπουν τη Ρωσία ως μόνιμο αντίπαλο ή και εχθρό και το έχουν σφυρηλατήσει αυτό στα κεφάλια των απλών Αμερικανών". "Οι σημερινές αρχές έχουν συντονίσει την αμερικανική κοινωνία σε μια αντιρωσική φλέβα και πνεύμα - αυτό είναι το ζητούμενο. Τα κατάφεραν και τώρα θα είναι πολύ δύσκολο να γυρίσουν με κάποιο τρόπο αυτό το πλοίο προς την αντίθετη κατεύθυνση", δήλωσε ο Πούτιν»
Στρατολογώντας για ασύμμετρους πολέμους
Ένα βίντεο στρατολόγησης της πτέρυγας ψυχολογικών επιχειρήσεων του Αμερικανικού Στρατού, είναι ενδεικτικό της νοοτροπίας που εξαπλώνεται μετά από τους πολλαπλούς πολέμους και την αγωνία της κυριαρχίες στις ΗΠΑ ή σαν βίντεο ανάληψης ευθύνης:
Άλλες ειδήσεις
Το κράτος πανοπτικής παρακολούθησης της δικτατορίας Σίσι στην Αίγυπτο είναι πανταχού παρόν:
Rosa Luexmburg Stiftung | Hossam el-Hamalawy: Cairo’s Panopticon 2.0
Σεισμός στο Μαρόκο, μετά την ανθρώπινη καταστροφή, η καταστροφή των πολιτιστικών θησαυρών:
DW | Silke Wünsch: Morocco's deadly earthquake destroys cultural sites
Η άνοδος της Κίνας, τα γεωπολιτικά σχέδια της ανερχόμενης υπερδύναμης:
Financial Times | James Kynge: China’s blueprint for an alternative world order
Η Ευρώπη η μεγάλη ηττημένη των τελευταίων 15+ ετων:
