Το χρονικό του βιασμού του αρχαιολογικού νόμου

Γίνεται ένα υπουργείο Πολιτισμού να μετατραπεί σε άρμα νομιμοποίησης της αρχαιοκαπηλίας;

Επί υπουργίας Λίνας Μενδώνη συνέβη και αυτό, σε ένα κρεσέντο από τσιμεντώματα, ξηλώματα, συγκαλύψεις και αυθαιρεσίες. Στην αντεστραμμένη πραγματικότητα της κυβερνητικής νεογλώσσας, η παραχώρηση των 161 κυκλαδικών αρχαιοτήτων σε ίδρυμα των ΗΠΑ ονομάζεται «επαναπατρισμός». 

Παρά την έκκληση του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων για παρέμβαση της ΠτΔ και τις σφοδρές αντιδράσεις των κομμάτων στη συζήτηση που διεξήχθη την προηγούμενη Παρασκευή (09/09) στη Βουλή, παραβαίνοντας παντοιοτρόπως τον αρχαιολογικό νόμο, υπερψηφίστηκε τελικά η συμφωνία του ΥΠΠΟΑ, με το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, το Μητροπολιτικό Μουσείο Νέας Υόρκης (The ΜΕΤ) και το (νεοσύστατο) Ινστιτούτο Αρχαίου Ελληνικού Πολιτισμού που βρίσκεται στο (φορολογικό παράδεισο) Ντέλαγουερ των ΗΠΑ.

Η συμφωνία ορίζει πως οι κυκλαδικές αρχαιότητες, προϊόντα λαθρανασκαφών και παράνομης διακίνησης, που έχει στην κατοχή του ο μεγιστάνας συλλέκτης Λέοναρντ Στερν, δεν θα επιστρέψουν στον τόπο τους, αλλά περνάνε στην κατοχή του παραπάνω Ινστιτούτου, που ουσιαστικά είναι μια offshore εταιρεία την οποία ίδρυσε στις ΗΠΑ το Ίδρυμα Γουλανδρή. Η συλλογή θα εκτίθεται στο Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης για 50 χρόνια.

Την ίδια στιγμή, μετά από ένταλμα της εισαγγελίας του Μανχάταν κατάσχονται από το συγκεκριμένο μουσείο και επιστρέφουν στις χώρες προέλευσής τους, 27 άλλες αρχαιότητες που κρίθηκαν προϊόντα αρχαιοκαπηλίας. 

Διαπλεκόμενοι

Ο μόνος που δεν ωφελείται από τη συμφωνία είναι το ελληνικό δημόσιο, το οποίο δεν διεκδικεί - ως όφειλε - την επιστροφή των κλεμμένων, καθιστώντας εαυτόν διαμεσολαβητή μιας αλλαξοχεριάς μεταξύ ιδιωτών. Ο γιος του Λέοναρντ Στερν είναι μέλος του ΔΣ του ινστιτούτου-εταιρείας στο Ντέλαγουερ, μαζί με τη Σάντρα Μαρινοπούλου, πρόεδρο και διευθύνουσα σύμβουλο του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης, τον Γιάννη Κουμάνταρο (εφοπλιστή και συγγενή της οικογένειας Γουλανδρή), τον Πέτρο Ιωάννη Γουλανδρή (γιο της Ντόλλης Γουλανδρή) και τον Ρόναλντ Μπανγκς, στέλεχος της εταιρείας Στερν. 

• Διαβάστε: Με επιχειρήματα του Βρετανικού Μουσείου η Μενδώνη για τις κλεμμένες αρχαιότητες της Νέας Υόρκης - Φωτεινή Λαμπρίδη | tvxs

• Στερν όπως… Μητσοτάκης - Μάριος Διονέλλης | ΕφΣυν

• Περί «επαναπατρισμού», ανάρτηση στο facebook του καθηγητή κλασικής αρχαιολογίας Δημήτρη Πλάντζου

• Υπουργείο και πολιτιστική κληρονομιά στον χορό της αρχαιοκαπηλίας;, ανάρτηση στο facebook της πρώην υπουργού Πολιτισμού Μυρσίνης Ζορμπά

• Δείτε το βραβευμένο ντοκιμαντέρ για την αρχαιοκαπηλία των Ανδρέα Αποστολίδη και Νικόλα Ζηργάνου (2006)

Εκδήλωση 

Με αφορμή την παρουσίαση του «Κώδικα Δεοντολογίας για Συλλέκτες Σύγχρονης Τέχνης», ένα πρότυπο κείμενο που συνέταξε μια ομάδα συλλεκτών, το ΕΜΣΤ σε συνεργασία με το State of Concept οργανώνει συζήτηση για το φλέγον, πλέον, θέμα «The Ethics of Collecting». Στη συζήτηση θα αναδειχθούν ζητήματα που αφορούν την επαγγελματική συμπεριφορά και τις βέλτιστες πρακτικές συνεργασίας μεταξύ πολιτιστικών ιδρυμάτων, καλλιτεχνών, συλλεκτών και άλλων παραγόντων που δραστηριοποιούνται στο πεδίο της σύγχρονης τέχνης.

—«The Ethics of Collecting», ΕΜΣΤ, 19 Σεπτεμβρίου στις 18:30—

ΕΚΘΕΣΗ 

Η πρώτη ανταποκρίτρια στο Μικρασιατικό Μέτωπο

Είδαμε την έκθεση έργων της Θάλειας Φλωρά-Καραβία, μιας από τις σημαντικότερες Ελληνίδες ζωγράφους, και πρώτης ανταποκρίτριας στο Μικρασιατικό Μέτωπο. Με τα μολύβια της, απαθανατίζει στιγμιότυπα από την εκεί καθημερινότητα: μια συζήτηση στρατιωτών γύρω από τη σκηνή τους, έναν άντρα γράφοντας ένα γράμμα καθισμένος στο χώμα, τις νοσοκόμες του Ερυθρού Σταυρού στον δικό τους αγώνα… Κάθε έργο συνοδεύεται από το γραπτό σχόλιο που η ζωγράφος έστελνε ως ανταπόκριση στην «Εφημερίδα» της Αλεξάνδρειας, της οποίας εκδότης ήταν ο άντρας της. Την ξεχασμένη αυτή σχέση μεταξύ ζωγραφικής και δημοσιογραφίας, συμπληρώνουν φωτογραφίες και αντικείμενα εποχής, αγγίζοντας έτσι το κρίσιμο έτος 1921 από την πλευρά της μικρής ιστορίας. Η μεγάλη Ιστορία πλανάται στον ίδιο τον χώρο όπου φιλοξενείται η έκθεση, στην Αίθουσα Συνεδριάσεων της Παλαιάς Βουλής, εκεί που τον Οκτώβριο του 1922 θα διεξαχθεί η Δίκη των Εξ, κορύφωση και επίλογος του Εθνικού Διχασμού. 

— Θάλεια Φλωρά-Καραβία. Μικρά Ασία 1921, Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, Αίθουσα Συνεδριάσεων της Παλαιάς Βουλής, έως τις 15 Οκτωβρίου, Τρίτη - Κυριακή, 10:00 - 16:00, είσοδος δωρεάν —  

• Δείτε: Θάλεια Φλωρά-Καραβία, η ζωγράφος των πολέμων (Κινηματογραφικό αρχείο του Πολεμικού μουσείου)  

Βιβλίο

Η Ευρώπη μετά τη βροχή

—Alan Burns, μετάφραση Ρένα Χατχούτ, εκδόσεις Gutenberg—

Ο Alan Burns είναι ένας άγνωστος συγγραφέας στο ελληνικό κοινό: τα κείμενά του εκδόθηκαν τη δεκαετία του 1960 και ο ίδιος μη έχοντας μεγάλη εργογραφία, προτίμησε τη διδασκαλία, παρά τη συγγραφή. Υπήρξε όμως σημαντικός, καινοτόμος συγγραφέας του μοντερνισμού, καθώς δοκίμασε τα όρια του πολυπρόσωπου μυθιστορήματος και έχρισε τον αναγνώστη συνοδοιπόρο της γραφής του. Υπήρξε δάσκαλος του Ίαν Μακ Γιούαν και πολλοί τον παρομοίασαν με τον Μπάροουζ. Στο «Η Ευρώπη μετά τη βροχή» πραγματεύεται μια ερειπωμένη πόλη μετά τα συντρίμμια που άφησε ο πόλεμος. Οι ήρωες αναζητούν την ταυτότητά τους, σε μια ζώνη που δεν υπάρχει μόνο άσπρο και μαύρο, καλό ή κακό. Όλοι οι χαρακτήρες είναι ικανοί για τα πάντα, σ’ ένα βίαιο σκηνικό που αποκαλύπτονται τα ανθρώπινα όρια. Σ’ ένα νατουραλιστικό μοτίβο ο συγγραφέας επιθυμεί να φτάσει τους ήρωές του στην ακρότητα, να υποκύψουν στα πάθη τους, να εξαντλήσει τα «χειρουργικά» και «ψυχαναλυτικά» όρια που του δίνει η γραφή του. Πρόκειται για ένα εξαιρετικό δείγμα ευρωπαϊκής λογοτεχνίας σε μια άριστη μετάφραση της Ρένας Χάτχουτ, η οποία έχει επιμεληθεί και μια κατατοπιστικότατη εισαγωγή για τον Έλληνα αναγνώστη. (Α.Π.)*

Αποχαιρετισμοί

Αντίο κύριε Γκοντάρ

Ως φόρο τιμής στον Ζαν-Λυκ Γκοντάρ, τελευταίο ως χθες εν ζωή εκπρόσωπο της γαλλικής Nouvelle Vague, ξεχωρίσαμε και σας προτείνουμε δυο σχόλια που μας κίνησαν το ενδιαφέρον.

• Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης - ανάρτηση στο facebook

  «ο Γκοντάρ υπήρξε η αιχμή του δόρατος μιας γενιάς κινηματογραφιστών που λαχταρούσαν μιαν εκ βάθρων ανανέωση της γραμματικής και του συντακτικού της κινηματογραφικής τέχνης, αλλά και ένα από τα σύμβολα της εξεγερμένης γενιάς του 1968.»

• Γιάννης Ανδρουλιδάκης - ανάρτηση στο facebook

  «Θα ομολογήσω ότι περισσότερο από το ίδιο το σινεμά του Γκοντάρ, με εξίταρε πάντα η διαφωνία και η ρήξη του με τον Φρανσουά Τριφό. Παιδιά των Cahiers du cinéma και βασικοί εκπρόσωποι της νουβέλ βαγκ και οι δύο, σκοτώθηκαν άσχημα μετά τον Μάη του '68 και δεν μίλησαν ποτέ μέχρι τον θάνατο του Τριφό, το 1984.»

Κώστας Καζάκος

Η παρουσία του Κώστα Καζάκου στο θέατρο και τον κινηματογράφο διέτρεξε οκτώ δεκαετίες και, πέραν της καλλιτεχνικής του πορείας, εξελέγη δυο φορές βουλευτής με το ΚΚΕ στο ψηφοδέλτιο επικρατείας το 2007 και το 2009.

• Δείτε το αφιέρωμα της Finos Flims εις μνήμην του Κώστα Καζάκου

  

  Finos Film @FinosFilm

  “Η ζωή συνεχίζεται. Μία είναι. Ανεπανάληπτη. Οι μέρες δεν ξανάρχονται. Πρέπει να τις ζήσεις.” – Κώστας Καζάκος 1935 – 2022 #rip #KostasKazakos #ΚώσταςΚαζάκος

  7:19 PM ∙ Sep 13, 2022

  ---

  301Likes93Retweets

  Ο Κώστας Καζάκος, σε μια τελευταία χειρονομία προσφοράς, δώρησε το σώμα του στην Ιατρική σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών

Ειρήνη Παπά

Πέθανε σήμερα σε ηλικία 96 ετών, στο Χιλιομόδι Κορινθίας, τόπο καταγωγής της στον οποίο είχε αποσυρθεί, η διεθνούς φήμης ηθοποιός Ειρήνη Παπά.

• Διαβάστε τη νεκρολογία της στους New York Times

• Δείτε μια συνέντευξη της Ειρήνης Παπά στον Φρέντι Γερμανό το 1995

#cancelathena: η καλύτερη διαφήμιση

Πολύς θόρυβος έχει προκληθεί στο ελληνικό twitter με την ανακοίνωση της νέας ταινίας του Ρομέν Γαβρά, «Athena». Στην υπόθεση της εξέγερσης των γαλλικών προαστίων (δικαίως, η κεντρική φοβία του γαλλικού κατεστημένου) μετά από τον θάνατο ενός νεαρού από πυρά αστυνομικών, οι εγχώριοι ξενόφοβοι διαχέουν ρατσιστικό μίσος, θεωρία της μεγάλης αντικατάστασης, λευκή υπεροχή και #cancelathena. Και μόνο αυτό αρκεί για να μη χάσουμε την ταινία που θα παίζεται από τις 23 Σεπτεμβρίου στο Netflix - και επανερχόμαστε. 

• Διαβάστε μια από τις πρώτες γαλλικές κριτικές της ταινίας «Athena» (Jérôme Vermelin - LCI)

*Κείμενο βιβλιοπαρουσιάσης: Άλκης Παναγιώτου. Ευχαριστούμε το βιβλιοπωλείο Literature House (Δροσοπούλου 67) για τη φιλοξενία του.