Γαλλία: Αμφίρροπη εκλογική αναμέτρηση σε ένα νέο πολιτικό τοπίο
Γαλλία: Αμφίρροπη εκλογική αναμέτρηση σε ένα νέο πολιτικό τοπίο
Ο δεύτερος γύρος των Γαλλικών εκλογών την Κυριακή θα είναι η πρώτη μάχη σε ένα νεοδιαμορφωμένο πολιτικό τοπίο με παγκόσμιες προεκτάσεις
Επιμέλεια αφιερώματος: Μιχάλης Παναγιωτάκης
Η αποσύνθεση του Γαλλικού πολιτικού τοπίου που ξεκίνησε με την εκτόπιση του Γαλλικού Σοσιαλιστικού Κόμματος από τον Εμανουέλ Μακρόν το 2017, μοιάζει να έχει ολοκληρωθεί το 2022. Αντί για τον άξονα Γκωλισμού - Σοσιαλιστών, με την παρουσία της ακροδεξιάς από τη μια και της αριστεράς από την άλλη ως συμπληρωματικές δυνάμεις, έχουμε σήμερα ένα νέο τριχοτομημένο πολιτικό σκηνικό, όπου οι “παίκτες” είναι η λαϊκιστική ακροδεξιά, το νεοφιλελεύθερο κέντρο, και η αριστερά.
Γράφει η Μυρτώ Ράις στο άρθρο: Οι Γαλλικές εκλογές πίσω από τον καθρέφτη που δημοσιεύουμε στο site:
…Πολλοί ήταν οι Γάλλοι που το 2002 είχαν κολλήσει σε κάποιο τοίχο του σπιτιού τους το ιστορικό πρωτοσέλιδο της εφημερίδας Libération με το ανακουφιστικό "ουφ”, όταν για πρώτη φορά προκρίθηκε - και τελικά ηττήθηκε - ο πατέρας Λε Πεν στον 2ο γύρο των προεδρικών εκλογών. Μετά από εκείνη την πρώτη τραυματική αλλά ξεσηκωτική εμπειρία, το σενάριο επαναλαμβάνεται, με την κόρη Λε Πεν πλέον, ανανεώνοντας τη συλλογή των “όχι”. Έγινε συνήθεια. Μια συνήθεια που μεγαλώνει την αποστροφή μεγάλης μερίδας ψηφοφόρων να εκβιάζεται από τον διλημματικό χαρακτήρα των δεύτερων γύρων - προεδρικών και βουλευτικών εκλογών (όλες οι εκλογικές περιφέρειες είναι μονοεδρικές)…
H Γαλλία είναι μια χώρα που ενώ έχει μικρότερη διαγενεακή κινητικότητα από τις περισσότερες χώρες του ΟΟΣΑ, (περιγραφικά: οι πλούσιοι γεννάνε πλούσιους και οι φτωχοί, φτωχούς) διατηρεί σχετικά μικρή ανισότητα εισοδήματος, πιθανότατα εξαιτίας και της διεκδικητικής διάθεσης και παράδοσης που συνεχίζουν να έχουν οι Γάλλοι, που συντηρεί πολύ μεγάλη κοινωνική δαπάνης σαν ποσοστό του ΑΕΠ σε σχέση με τις άλλες χώρες του ΟΟΣΑ, αλλά και την ισχυρή εργασιακή προστασία. Το πρόγραμμα του Μακρόν αφορά τη διόρθωση αυτής της “υστέρησης” της Γαλλίας, δεν είναι τυχαίο άλλωστε πως το πρώτο του μείζον νομοσχέδιο το 2017 αφορούσε την “εργασιακή μεταρρύθμιση” προς το πιο “ευέλικτο”. Αυτός ο Γαλλικός δρόμος προς τον Μπλαιρισμό, ακόμα και αν κερδίσει την Κυριακή απέναντι σε μια πιο στρογγυλεμένη αλλά πάντα επικίνδυνη ακροδεξιά, μοιάζει να έχει φτάσει στα όριά του, πριν καν ολοκληρωθεί σαν πρόγραμμα…
Οι Γαλλικές εκλογές στο μικροσκόπιο
Στον δεύτερο γύρο των Προεδρικών εκλογών του 2017, ο Εμανουέλ Μακρόν είχε επιτύχει μεγάλη νίκη, υπερκερνώντας τη Μαρίν Λε Πεν, με 33 μονάδες διαφορά, συγκεντρώνοντας σχεδόν διπλάσιους ψήφους και επικρατώντας σε όλες τις ηλικιακές κατηγορίες.
Ο δεύτερος γύρος των προεδρικών εκλογών του 2022, την ερχόμενη Κυριακή (24/4), προμηνύεται πολύ διαφορετικός. Αν επιβεβαιωθούν οι δημοσκοπήσεις, η Λε Πεν, αναμένεται να βρεθεί 3-5 μονάδες, πίσω από τον Μακρόν, όμως πιθανόν να επικρατήσει σε όλες τις ηλικιακές κατηγορίες πλην των 65+ και, ίσως του ηλικιακού γκρουπ 18-24.
Στις εκλογές του πρώτου γύρου ο Γάλλος Πρόεδρος ήρθε τρίτος στα χαμηλά εισοδήματα, ενώ και στην πρόθεση ψήφου για τον δεύτερο γύρο είναι πίσω από τη Λε Πέν στην προτίμηση των φτωχότερων αλλά και των νεαρότερων ψηφοφόρων.
Κρίσιμη για το εκλογικό αποτέλεσμα θα είναι η στάση των ψηφοφόρων του Ζαν Λυκ Μελανσόν που έφτασε στο ποσοστό-ρεκόρ του 22%, αλλά και του “Πράσινου” Γιανίκ Ζαντό.
Μακρόν και Λε Πεν “φλερτάρουν” με την αριστερά και περιοδεύουν στα προπύργιά της, όμως δεν είναι σαφές αν κάποιος από τους δύο θα αποκομίσει σημαντικά οφέλη.
Η υποστήριξη του Μακρόν από τους αριστερούς ψηφοφόρους το 2017, δε θα επαναληφθεί φέτος, καθώς η πρόθεση ψήφου των εκλογέων του Μελανσόν τριχοτομείται μεταξύ των δύο υποψηφίων και της αποχής στις περισσότερες δημοσκοπήσεις. (35 - 50% υπολογίζονται αποχή / λευκό, και 2-1 υπέρ του Μακρόν η κατανομή των υπολοίπων)
Μέσα στην εβδομάδα που διανύουμε και με κρίσιμο ορόσημο το debate των δύο υποψηφίων μεθαύριο, η μάχη χαρακωμάτων για τη στάση των ψηφοφόρων της αριστεράς θα κρίνει πολλά για την τελική έκβαση της εκλογικής αναμέτρησης
Δείτε μια σειρά συνεντεύξεων ψηφοφόρων του Ζ.Λ. Μελανσόν για το τι σκοπεύουν να ψηφίσουν στον β’ γύρο (στα Γαλλικά)
Δείτε ένα βίντεο με δηλώσεις Μαρσεγιέζων ψηφοφόρων του Μελανσόν (στα Γαλλικά)
Εκλογικές μετατοπίσεις
Μέσα σε μια εβδομάδα, πάντως, έχουν υπάρξει μικρές αλλά κρίσιμες μετατοπίσεις υπέρ του Μακρόν, τουλάχιστον δημοσκοπικά, κυρίως μεταξύ των ψηφοφόρων των Πρασίνων. Ο ίδιος ο Ζαν Λυκ Μελανσόν αμέσως μετά τον πρώτο γύρο ζήτησε να μην πάει “ούτε μια ψήφος στη Λε Πεν”, η Ανυπότακτη Γαλλία όμως, το κόμμα του, αποφάσισε μετά από εσωκομματική διαβούλευση να μην προτείνει κανέναν υποψήφιο για τον β’ γύρο.
Ακόμη, το δίλημμα του β’ γύρου δεν αρέσει στη νεολαία της Γαλλίας - ή τουλάχιστον σε ένα μεγάλο τμήμα της. Η Σορβόννη καταλήφθηκε στις 13/4 από φοιτητές σε μια μαζική κινητοποίηση εναντίον του φασισμού αλλά και του Μακρόν
Η κατάληψη διελύθη βιαίως από την αστυνομία, και ακολούθησαν τα γνωστά περί βανδάλων και βίας. Οι φοιτητές στις δηλώσεις τους υπογράμμισαν πως είναι μια διαμαρτυρία για τη σύνθλιψη της νεολαίας μεταξύ δύο Συμπληγάδων: τις αντινεολαιίστικες πολιτικές του Μακρόν και του ξενόφοβου, ρατσιστικού και αντικοινωνικού προγράμματος της Λε Πεν. Μεγάλες διαδηλώσεις εναντίον της Λε Πεν έγιναν σε όλη τη Γαλλία τις προηγούμενες ημέρες.
“Ο Μακρόν είναι το οικονομικό πρόγραμμα της Λε Πεν συν την ταξική περιφρόνηση, η Λε Πεν είναι το οικονομικό πρόγραμμα του Μακρόν συν τη φυλετική περιφρόνηση”, δήλωσε πρόσφατα o Μελανσόν. Περισσότερο από ποτέ, η φετινή δημόσια συζήτηση επικεντρώθηκε στην ασφάλεια (αυτό δεν έχει αλλάξει από τον Σαρκοζί και έπειτα) και την ισλαμοφοβία, όπου τον τόνο έδωσε ο Ερίκ Ζεμούρ με τη διάχυση της συνωμοσιολογικής θεωρίας της "μεγάλης αντικατάστασης". Ο Ζεμούρ, παρότι προβλήθηκε κατά κόρον, (έστω και σαν καρικατούρα) από όλα τα ΜΜΕ, δεν κατάφερε κάποιο αξιόλογο ποσοστό, η κανονικοποίηση όμως της ρητορικής του ρατσιστικού μίσους έκανε τη Λε Πεν να φαντάζει μετριοπαθής.
Μυρτώ Ράις: Οι Γαλλικές εκλογές πίσω από τον καθρέφτη
Διαφορετικό τοπίο στις κοινοβουλευτικές εκλογές
Μετά τις προεδρικές, ακολουθούν οι κοινοβουλευτικές εκλογές στις 12 και 19 Ιουνίου. Σε αυτές τις εκλογές, τα πράγματα αναμένονται διαφορετικά, όποιο και να είναι το αποτέλεσμα των Προεδρικών εκλογών την Κυριακή.
Πριν από λίγες ημέρες, η “Ανυπότακτη Γαλλία” έστειλε πρόσκληση σε τρία κόμματα της αριστεράς: τους Πράσινους, το ΚΚ Γαλλίας και το Νέο Αντικαπιταλιστικό Κόμμα, προκειμένου να υπάρξει συντονισμένη κάθοδος στις βουλευτικές εκλογές, πάνω σε ένα ελάχιστο κοινό πρόγραμμα, χωρίς ηγεμονισμούς, με σκοπό τη διαμόρφωση μιας αριστερής εκλογικής πλειοψηφίας.
Είναι χαρακτηριστικό πως το Σοσιαλιστικό Κόμμα αποκλείστηκε από μια τέτοια συνεργασία, παρά τις εκκλήσεις του. Άλλωστε οι βουλευτικές εκλογές πέρα από ένα ακόμα στοίχημα για την αριστερά, είναι και υπαρξιακό πλέον θέμα και για το ΣΚ, που κινδυνεύει να αποσυντεθεί πολιτικά. Το ίδιο ισχύει και για τους Ρεπουμπλικάνους, τους εκπροσώπους του Γαλλικού γκωλισμού, οι οποίοι μετά την αποτυχία της υποψηφίας τους Βαλερί Πεκρές να συγκεντρώσει το 5% που χρειαζόταν για να αποδοθούν στο κόμμα τα εκλογικά τους έξοδα, αντιμετωπίζει ως κόμμα το φάσμα της χρεωκοπίας.
Το νέο τοπίο και οι διεθνείς συνέπειές του
Υπάρχουν όμως και οι συνέπειες των εκλογών στην εξωτερική πολιτική της Γαλλίας. Εδώ οι εξελίξεις αν εκλεγεί η Λε Πεν και αν, πράγμα που είναι δύσκολο, κατορθώσει να υλοποιήσει τα όσα προτείνει, θα είναι κατακλυσμιαίες, παρότι δε μοιάζουν να επηρεάζουν την πρόθεση ψήφου στην ίδια τη Γαλλία ιδιαίτερα. Η Λε Πεν έχει μιλήσει για έξοδο από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ και για προσπάθεια συμφιλίωσης του ΝΑΤΟ με τη Ρωσία. Παράλληλα, ενώ δε σκοπεύει να βγάλει τη Γαλλία από την ΕΕ πλέον, οι εκτιμήσεις είναι πως θα επιχειρήσει να μετασχηματίσει εκ των έσω την Ένωση, αποδυναμώνοντάς την. Πρόκειται για σενάριο που ανησυχεί τις ΗΠΑ ιδίως εν μέσω της εξέλιξης του Ουκρανικού.
Πώς είδε ο ελληνικός Τύπος τις Γαλλικές εκλογές
Μια συλλογή άρθρων από τον ελληνικό Τύπο για τις Γαλλικές εκλογές
Ο μισός αιώνας των Λε Πεν | Παντελής Μπουκάλας - Η Καθημερινή
«Πάνω από 70% του εκλογικού σώματος δεν υποστηρίζει τον Μακρόν» | Αντώνης Τελόπουλος - ΕφΣυν
Γαλλικές εκλογές: Πολιτικούς σεισμούς φέρνει στην Ευρώπη το κοινωνικό ζήτημα | Πέτρος Παπακωνσταντίνου - Καθημερινή
Κώστας Ράπτης: Η Γαλλία των τριών λαϊκισμών - Capital
Γιατί η Ελλάδα δεν αντέχει να χάσει τον Μακρόν | Αλέκος Παπαναστασίου - Protagon.gr
Γαλλικές εκλογές: Τέσσερα «άβολα» συμπεράσματα από τον πρώτο γύρο των προεδρικών | WsJ - Η Καθημερινή
Εμανουέλ Μακρόν: Λάβαρα | Μιχάλης Τσιντσίνης - Η Καθημερινή
O Π. Παναγιωτόπουλος στο iefimerida: Τα απίστευτα που έγιναν στις γαλλικές εκλογές - Δεν προεξοφλεί νίκη Μακρόν