Ο Γιάννης Μόσχος, νέος διευθυντής του σημαντικότερου θεατρικού θεσμού της χώρας, ανακοίνωσε το πρόγραμμα της ερχόμενης σεζόν και κυρίως τη γραμμή πολιτιστικής πολιτικής που σκοπεύει να ακολουθήσει. Παρότι ο Τύπος αναφέρθηκε εκτενώς στις δηλώσεις του, δεν διακρίναμε την κριτική ματιά που ωστόσο παρακινούν.

Ο πρώτος διευθυντής στην ιστορία του Εθνικού Θεάτρου που αφενός διαδέχεται έναν κατηγορούμενο για βιασμούς και αφετέρου έχει αναδειχθεί με διαγωνισμό, απέφυγε να αναφερθεί στη σημαντική αυτή αλλαγή παραδείγματος και ενέγραψε τη θητεία σε «μια συνέχεια 90 ετών» όπου όλοι όσοι τον διοίκησαν «παρά τις όποιες διαφορές τους, αγωνίστηκαν για την πρόοδο του οργανισμού». Αξιοπρόσεκτη, επίσης, είναι η νέα «φυσιογνωμία των σκηνών»: κλασικοί συγγραφείς μόνο στην Κεντρική Σκηνή, σύγχρονα, άπαιχτα έργα μόνο στη σκηνή «Νίκος Κούρκουλος», μουσικά και μικτά θεάματα μόνο στη σκηνή «Rex - Μαρίκα Κοτοπούλη». Γιατί άραγε τα κλασικά έργα (και οι σκηνοθέτες που θα θελήσουν να αναμετρηθούν μαζί τους) να υποχρεούνται να έρχονται αντιμέτωπα με έναν τεράστιο σκηνικό χώρο που υποβάλλει και την αντίστοιχη σχέση με το κοινό; Μας προβληματίζει η στείρα κατανομή των έργων σε εποχές και είδη, και η συντηρητική κατανομή τους σε συγκεκριμένες σκηνές. Περιμέναμε μια τομή, αντίστοιχη των προκλήσεων της εποχής, από τον νέο καλλιτεχνικό διευθυντή. Θα επανέλθουμε, επειδή, πράγματι, όπως τόνισε ο Γιάννης Μόσχος, «το Εθνικό Θέατρο ανήκει σε όλους μας». 

Διαβάστε σχετικά:

• Τη συνέντευξη Τύπου του Γιάννη Μόσχου, που ακολουθείται από το πρόγραμμα της ερχόμενης σεζόν.

• 1, 2, 3 λίγο-πολύ ίδια άρθρα!

Το hip-hop που αντιστέκεται

Υπάρχει ένα είδος μουσικής στη χώρα που αναφέρεται το βιωμένο παρόν: το hip-hop, ραπ, τραπ, ντριλ, όλα τα εύθυμα και πένθιμα εμβατήρια μιας γενιάς που μεγάλωσε μέσα σε αλλεπάλληλες κρίσεις. Ο Λεξ, πλέον 38 χρονών, είναι βετεράνος, κυρίαρχη φωνή αυτής της γενιάς και της ευαισθησίας που ξέσπασε τον Δεκέμβρη του ‘08. Ξέρει τους δρόμους, την πόλη του (Θεσσαλονίκη), μιλάει για την επισφάλεια και την παραβατικότητα, τις κόντρες με τους μπάτσους, για την καθημερινότητα και την αιχμαλωσία μιας γενιάς και τη δειλή ελπίδα μέσα από τον ζόφο. Το «Μετρό» είναι το τρίτο του άλμπουμ. Το βίντεο τού «Airmax» έχει ήδη πάνω από 200.000 θεάσεις μέσα σε μια ημέρα, παρότι ο δίσκος έχει ήδη κυκλοφορήσει μέσω Spotify πριν αναρτηθεί. Ο Λεξ, άλλωστε, μαζεύει δεκάδες χιλιάδες κόσμο ζωντανά, και εκατομμύρια στο YouTube.

• M. Hulot: ΛΕΞ: Ένα ξενύχτι με ακρόαση του νέου του άλμπουμ και πολλή κουβέντα

To Anime του Δεληβοριά έγινε viral

Ο τελευταίος δίσκος του Φοίβου Δεληβοριά «ΑΝΙΜΕ» γίνεται viral. Γράφεται, δε, ότι είναι ο καλύτερός του. Με συγκίνηση ακούμε το τραγούδι του για την Ελένη Τοπαλούδη. 

Ο Δ. Τσουμπλέκας στον «Αμαζόνιο» του Κεσσανλή

«Αμαζόνιο» ονόμασε ο εικαστικός Δημήτρης Τσουμπλέκας το πολυδιάσταστο έργο του που αποτελείται από φωτογραφίες μεγάλου μεγέθους και εκτυλίσσεται σε πολλούς χώρους εντός και εκτός του παλιού εργαστηρίου του Νίκου Κεσσανλή και της Χρύσας Ρωμανού, στο κτήμα τους στο ρέμα Πολυδρόσου. «Αμαζόνιο» ονόμαζε και ο Κεσσανλής μια συγκεκριμένη γωνιά του κτήματος που την είχε γεμίσει με εξωτικά φυτά. 

emstathens

A post shared by EMST Athens (@emstathens)

Η έκθεση εγκαινιάζει το καινούργιο εκθεσιακό πρόγραμμα του ΕΜΣΤ «Extra Muros», που θα λαμβάνει χώρα εκτός των τειχών του μουσείου και θα δίνει την ευκαιρία στο κοινό να γνωρίσει αθέατες πλευρές της πόλης, και στους καλλιτέχνες τη δυνατότητα να συνομιλήσουν με τα σημάδια της Ιστορίας. Ο Δημήτρης Τσουμπλέκας λέει για τον «Αμαζόνιο»: «Ασχολείται ακόμη με τη μνήμη, τα τοπία των παιδικών μας χρόνων και τη βίαιη συνήθως μεταμόρφωσή τους. Είναι το παιχνίδι χαρτογράφησης ενός οικείου σε όλους μας τόπου που πια δεν υπάρχει: της παιδικής ηλικίας.»

• Αμαζόνιος: Κεσσανλή Σταματάκη 10, Νέο Μαρούσι, είσοδος ελεύθερη | ΕΜΣΤ

Eurovisi-off

Να μας συγχωρήσετε, αλλά το BBC είχε δίκιο. Όχι γιατί η κοπέλα δεν είναι συμπαθητική, όπως φαίνεται και στη μοναδική συνέντευξη που έδωσε μετά, αλλά γιατί πρωταγωνίστησε στο πιο συντηρητικό τραγούδι που έχει εκπροσωπήσει ποτέ τη χώρα, ακόμα και για τα δεδομένα της Eurovision. Πουριτανισμός μέχρι τέλους! Κατά τα άλλα ήταν ένας διαγωνισμός με ίντριγκες και, δεδομένου πως η Ουκρανία θα ήταν φαβορί, λόγω του πολέμου, όποιους και αν κατέβαζε, μικρό ενδιαφέρον ακόμα και στοιχηματικά

bbciplayer

A post shared by BBC iPlayer (@bbciplayer)

Εν συντομία

• Η ιστορική γκαλερί «Νέες Μορφές», της οποίας το έργο είναι σταθμός για τη σύγχρονη Τέχνη, δωρίζει το ψηφιοποιημένο της αρχείο στην Εθνική Πινακοθήκη. Διαβάστε το άρθρο της Βασιλικής Τζεβελέκου.

• Η παράσταση του Παντελή Φλατσούση «Μετά το τέλος του κόσμου· ένα αρχείο ματαιωμένων σχεδίων», για την οποία σας έχουμε ήδη μιλήσει, κάνει πρεμιέρα σήμερα στην Κάμιρο. Την περιμένουμε με ενδιαφέρον, καθώς επιχειρεί να αποτυπώσει τα όσα μάς συνέβησαν εν καιρώ πανδημίας. Διαβάστε τη συνέντευξη με τους συντελεστές.

• Ανατρέχοντας στο συλλογικό έργο «Συνηθισμένοι άνθρωποι - Μελέτες για τη λαϊκή και τη δημοφιλή κουλτούρα» που εκδόθηκε πέρυσι από τις εκδόσεις Opportuna, η τέως υπουργός Πολιτισμού, Μυρσίνη Ζορμπά, ανακινεί μια συζήτηση που διαρκώς ανοίγει αλλά δυσκολεύεται να διευρυνθεί. Οι συνηθισμένοι άνθρωποι έχουν εντέλει κουλτούρα; Πώς διεξάγεται η μάχη μεταξύ κυρίαρχης και υποτελούς κουλτούρας; Διαβάστε το άρθρο. Και συμπληρωματικά: Μ’ αφού αυτά ζητάει ο κόσμος | Μυρτώ Ράις | The Press Project

• Από την έρευνα «Νεολαία. Συνήθειες, αντιλήψεις και πολιτική συμπεριφορά» για το έτος που το Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς διεξήγαγε για το 2022, ανάμεσα στα πολύ ενδιαφέροντα ευρήματα, συγκρατούμε ότι οι νέοι και οι νέες σήμερα έχουν θετική άποψη πρώτα για τον πατριωτισμό (66,6%) και αμέσως μετά για τον σοσιαλισμό (57,7%). Διαβάστε την έρευνα, ξεφυλλίστε το σχετικό Δελτίο Πολιτικής Συγκυρίας του Ινστιτούτου Εναλλακτικών Πολιτικών, και δείτε τη διαδικτυακή συζήτηση «Ποια είναι και τι θέλει η νεολαία σήμερα» που οργάνωσε η εφημερίδα Εποχή. 

Ένα συναρπαστικό ραδιοφωνικό λάθος

Αφού «πατρίδα μας, τα παιδικά μας χρόνια», η πρώτη βιογραφία της θρυλικής «Λιλιπούπολης» του Γιώργου Αλλαμανή, είναι η ευκαιρία να επιστρέψουμε στους ήχους που μας μεγάλωσαν, στα παρασκήνια που γέννησαν τους ήρωες που μας συνόδευσαν αλλά και σε ένα καλλιτεχνικό σύμπαν οξείας κριτικής που τόσο λείπει σήμερα. Χρειάστηκαν σχεδόν 45 χρόνια για να στρέψει κάποιος τον προβολέα της έρευνας στην ένδοξη πραγματικότητα του Τρίτου Προγράμματος, μήτρα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας στα χρόνια της Μεταπολίτευσης και παρτιτούρα του Μάνου Χατζιδάκι που επαναπροσδιόρισε το ραδιοφωνικό γίγνεσθαι. Η εκπομπή «Εδώ Λιλιπούπολη» είναι το συναρπαστικότερο λάθος στην ιστορία του. Μπορεί να απέτυχε ως παιδαγωγικό πρόγραμμα για νήπια, έγινε όμως μια μουσικοθεατρική/κοινωνικοπολιτική παράσταση για μεγάλους που μπορούσαν να παρακολουθήσουν και τα παιδιά.

Ο δημοσιογράφος, ραδιοφωνικός παραγωγός και ερευνητής, Γιώργος Αλλαμανής «βυθίστηκε» σε αρχεία, κατέγραψε γνωστές και άγνωστες ιστορίες και ανέκδοτα, πήρε δεκάδες συνεντεύξεις, και 5 χρόνια μετά, μάς χαρίζει ένα έργο τεκμηρίωσης γεμάτο ζωή που διαβάζεται σαν ντοκιμαντέρ αποτυπωμένο στο χαρτί.

Σας παραθέτουμε σε πρώτη δημοσίευση, ένα απο τα πιο ωραία επεισόδια της θρυλικής εκπομπής!

—Στον καιρό της Λιλιπούπολης - Η βιογραφία μιας ραδιοφωνικής εκπομπής, του Γιώργου Αλλαμανή, Εκδόσεις Τόπος—

• Διαβάστε: Τη συνέντευξη του Γιώργου Αλλαμανή

• Ακούστε: Την εκπομπή του Σιδερή Πρίντεζη, «Κλειδί του Σολ», με καλεσμένο τον Γιώργο Αλλαμανή (Ιούλιος 2021) 

• Ακούστε: ένα αρχείο τρισήμισι ωρών συλλεκτικών εκπομπών της «Λιλιπούπολης»

Πρόταση

Τα βήματα του Καζαντζάκη στην Άπω Ανατολή

—Άρης Χατζηστεφάνου: «Τελευταίο ταξίδι» - Η ταινία είναι διαθέσιμη online—

Δικαίως το «Τελευταίο ταξίδι» του Άρη Χατζηστεφάνου απέσπασε το βραβείο καλύτερης ελληνικής ταινίας από την Πανελλήνια Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου στο 24ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Ακολουθώντας τα βήματα του Καζαντζάκη στην Άπω Ανατολή το 1935 και με οδηγό τις εντυπώσεις του από το ταξίδι, η κάμερα καταγράφει τη σημερινή εικόνα της χώρας με τους αιώνιους ναούς και τις πυκνές πόλεις, τους ντελιβεράδες και τις κλωστοϋφαντουργούς, τα manga και τα anime.

Οι εικόνες λειτουργούν άλλοτε ως αντιστίξεις και άλλοτε ως υπερθέσεις σε όσα ο Καζαντζάκης παρατηρούσε σχεδόν έναν αιώνα πριν: άλλες επιβεβαιώνουν σκληρά την καπιταλιστική στροφή της χώρας, που ήδη ο συγγραφέας με ανησυχία εντόπιζε, ενώ άλλες μαρτυρούν την απουσία της παραδοσιακής Ιαπωνίας που ο λόγος σκιαγραφεί. Ο Άρης Χατζηστεφάνου, διατηρώντας το χαρακτηριστικό ύφος της νοσταλγικής πικρίας απέναντι στην κατάρρευση του ελληνικού παρόντος των «Debtocracy» και «Catastroika», συνθέτει εδώ, παρέα με την τόσο ιδιαίτερη και οικεία φωνή του Γιάννη Αγγελάκα, έναν ασπρόμαυρο μακρινό κόσμο που δεν είναι άλλος από τον δικό μας. Το έργο του είναι παραπάνω από ένα ντοκιμαντέρ: είναι ένα υπαρξιακό σύμπαν που τείνει το ένα χέρι στη μνήμη καθώς το άλλο είναι μαγκωμένο στο δυσοίωνο παρόν. Ένα «τελευταίο ταξίδι» που αριστουργηματικά καταφέρνει να κάνει τη σύγκλιση ποίησης και πολιτικής. 

Διαβάστε σχετικά:

• Την κριτική του Christopher Vourlias | Variety (en) 

• Την κριτική του Χρήστου Μήτση | Αθηνόραμα

«Τατόι πρότζεκτ»: ένα ήδη αποτυχημένο μοντέλο

Απορίες προκάλεσε το πρόσφατο ταξίδι του πρωθυπουργού στη Σκωτία και η ξενάγησή του από τον πρίγκιπα Κάρολο στη βασιλική έπαυλη Dumfries House.  Δεδηλωμένο αντικείμενο της συνάντησης ήταν η άντληση ιδεών από την «ολιστική στρατηγική» που το ίδρυμα του πρίγκιπα Καρόλου εφαρμόζει στο Dumfries, στρατηγική από την οποία η κυβέρνηση σκοπεύει να εμπνευστεί για την αξιοποίηση του Τατοΐου, «μαγνήτη επενδύσεων» στην ευρύτερη περιοχή.

(Γραφείο τύπου Πρωθυπουργού/Δημήτρης Παπαμήτσος)

Στο μεταξύ δε, ο διευθυντής του ιδρύματος, Μάικλ Φόσετ, έχει αναγκαστεί σε παραίτηση μετά από κατηγορίες για διαφθορά, ενώ η Σκότλαντ Γιαρντ διεξάγει έρευνα σχετικά με τη «διευκόλυνση» στην απόκτηση βρετανικής υπηκοότητας που το ίδρυμα παρείχε σε Σαουδάραβα χορηγό. «Το μόνο που συνδέει τον διάδοχο του βρετανικού θρόνου με το Τατόι είναι η συγγενική του σχέση με τον έκπτωτο μονάρχη της Ελλάδας», γράφει στο αποκαλυπτικό του άρθρο ο Δημήτρης Ψαρράς. 

Αναδρομή σε ένα σχέδιο ψηλά στην πρωθυπουργική ατζέντα

Γυρνώντας λίγο πίσω στο χρόνο, δεν μπορούμε να μην σταθούμε στα αναπάντητα ερωτήματα σχετικά με την αναζωπύρωση της πυρκαγιάς του περσινού Αυγούστου και την τελική αποτίμηση της καταστροφής του κτήματος και των γύρω περιοχών, στην ταυτόχρονη διαχειριστική επίσκεψη-παρέμβαση του υιού Γλύξμπουργκ, Νικόλαου στο Τατόι ώστε να διασωθούν οι βασιλικές στολές, στη μετέπειτα σιγή του υπουργείου Πολιτισμού για τα αντικείμενα που καταστράφηκαν από τη φωτιά, στο γλωσσικο-πολιτικό ατόπημα (;) του πρωθυπουργού που έκανε λόγο για «βασιλικό κτήμα».

Οι προ διετίας επικοινωνιακές τυμπανοκρουσίες που ακολούθησαν τη σταδιακή ανακάλυψη πλήθους αντικειμένων ιστορικής και καλλιτεχνικής αξίας ή χιλιάδων σπανίων μπουκαλιών κρασιού -ό,τι είχε προφανώς διασωθεί από το ριφιφί Μητσοτάκη-Γλύξμπουργκ το 1990- είναι μέρος της εμπορευματικής (μέσω ΕΣΠΑ και Ταμείου Ανάκαμψης) αξιοποίησης του κτήματος, προμηνύοντας, για άλλη μια φορά, την απάλειψη του δηµόσιου χαρακτήρα της περιοχής. 

Ο αυτοκανιβαλισμός του ποπ πολιτισμού

Τα ροκ φεστιβάλ του καλοκαιριού επανέρχονται μετά τη διετή πανδημική περιπέτεια. Συγκροτήματα και καλλιτέχνες που θα εμφανιστούν στην Ελλάδα στους επόμενους μήνες συνεχίζουν να ανακοινώνονται. Υπάρχει όμως ένα χαρακτηριστικό των ονομάτων που ακούγονται - είναι δυσανάλογα «παλιά». Στα πλαίσια του Release Athens, 21 από τους 28 καλλιτέχνες / συγκροτήματα που μετρήσαμε πρωτοεμφανίστηκαν τον προηγούμενο αιώνα, 10 πριν από το 1990. Μόνο τέσσερις έχουν εμφανιστεί την τελευταία δεκαετία.

Judas Priest (1974) / Nick Cave (1978) / Bauhaus (1979) / Manowar (1983) / Jesus & Mary Chain (1984) / Pet Shop Boys (1984) / Τρύπες (Γιάννης Αγγελάκας) (1985) / Sepultura (1986) / Μωρά στη Φωτιά (Παύλος Παυλίδης) (1987) / Blind Guardian (1988) / Rotting Christ (1988) / Cradle of Filth (1992) / Clutch (1993) / dEUS (1994) / Rhapsody (1995) / Hooverphonic (1996) / Thievery Corporation (1996) / Mogwai (1996) / K. Βήτα (1998) (με τους Στέρεο Νόβα από το 1992) / Slipknot (1999) / Parov Stelar (2001) / Epica (2003) / Sabaton (2005) / London Grammar (2013) / Dead Daisies (2013) / Fontaines DC (2018) / Παιδί τραύμα (2019)

Πάντα τα φεστιβάλ ροκ περιελάμβαναν παλαιότερα ονόματα. Αυτό που συμβαίνει όμως στις ημέρες μας είναι δυσανάλογο. Είτε -λόγω της οικονομικής κατάστασης στη χώρα- γιατί το κοινό στόχευσης των διοργανωτών είναι ηλικιακά μεγαλύτερο, έχει δηλαδή προλάβει την δεκαετία του 1980 και του 1990, είτε γιατί το ροκ συνολικά θεωρείται πλέον κυρίως ένα ρεύμα του παρελθόντος. Αλλωστε το τελευταίο πραγματικά μεγάλο παγκοσμίως όνομα και για τους νεώτερους ροκάδες ήταν οι Nirvana - και φέτος συμπληρώθηκαν 28 χρόνια από την αυτοκτονία του Kurt Cobain. Και αυτό δεν αφορά μόνο την χώρα μας. Είναι μια παγκόσμια τάση καθοδηγούμενη από το «κέντρο»: Το 70% των κυκλοφοριών των ΗΠΑ το 2021 αφορούσε μουσική τουλάχιστον δύο ετών και το μεγαλύτερο μέρος της πολύ πιο παλιό. Το 50% των πωλήσεων είχε ξεπεραστεί μόλις το 2016. Και δεν περιορίζεται στην μουσική αυτό. Το 80% πλέον των κινηματογραφικών επιτυχιών στις ΗΠΑ είναι διαφόρων τύπων ανακυκλώσεις παλιότερων ταινιών και θεμάτων

• Διαβάστε: The Atlantic | Ted Gioia: Is Old Music Killing New Music?