Το ΠΑΣΟΚ είναι εδώ, αλλά που πηγαίνει;
Η εκλογή Ανδρουλάκη μοιάζει μεταβατική αν και είναι τόσο εύπλαστη που μπορεί να πάρει οποιαδήποτε κατεύθυνση. Ανασύσταση του κέντρου δε σημαίνει και αποκατάσταση του δικομματισμού
34,000 tweets και 12,500 posts συνόδευσαν την εκλογή Ανδρουλάκη στην ηγεσία του πάλαι-ποτέ ΚΙΝ.ΑΛ. και νυν (και αεί) ΠΑ.ΣΟ.Κ. κατά τις τρεις μέρες της εκλογής (πριν, κατά τη διάρκεια και μετά). Οι λέξεις που κυριαρχούν στις αναζητήσεις των όρων ΠΑΣΟΚ, ΚΙΝΑΛ, Ανδρουλάκης με κατάταξη βάρους είναι: «εκλογές», «Παπανδρέου», «σύριζα», «διαδικασία», «πρόεδρος», «αλλαγής» και κατόπιν τα σχετικά hashtag.
Ίσως, το άτσαλο ζεϊμπέκικο του ΓΑΠ να μην ήταν τόσο άκυρο, όσο φαινόταν. Η προσωπική λύτρωση μέσα από μια αξιοπρεπή ήττα, η αναγκαστική διαχείριση του βάρους του ονόματος του, ίσως αποβούν προς όφελος του. Άλλωστε, ήταν τόσο μεγάλη η ζημιά που υπέστη ο ίδιος μετά το 2009 ώστε η επιστροφή του και μόνο να μπορεί να καταγραφεί στα θετικά αποτελέσματα της περασμένης Κυριακής. Μετά το 2009 αποχώρησε από την πολιτική ταπεινωμένος, τώρα έχασε αξιοπρεπώς.
Με διαφορετικές στρατηγικές έφθασαν στις κάλπες Ανδρουλάκης και Παπανδρέου εξηγεί ο Αντώνης Αντζολέτος στην Καθημερινή και δείχνει το κενό εκπροσώπησης στη Βουλή.
Ποιος είναι ο Νίκος Ανδρουλάκης;
Ωστόσο, πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ είναι πλέον ο Νίκος Ανδρουλάκης και αυτό που μας απασχολεί περισσότερο είναι ποιος είναι και “σε τι Θεό πιστεύει”. Για τους περισσότερους σχολιαστές, ο Νίκος Ανδρουλάκης, έρχεται χωρίς συγκεκριμένες προτάσεις, που κέρδισε κρυπτόμενος, αν προτιμάτε. Με αμιγώς Πασοκικούς όρους θα λέγαμε πως έρχεται σαν ένας μέτα-εκσυγχρονιστής του οποίου το βασικό προτέρημα είναι ότι μπορεί να κρατήσει ενωμένη την παράταξη και να μεγιστοποιήσει την αξία της στην πολιτική αγορά, παράγοντας υπεραξία για τα στελέχη και τους μετέχοντες σε αυτήν, ως ρυθμιστής των επόμενων εκλογών. Οι πολιτικές θέσεις μπορούν προς το παρόν να περιμένουν όπως άλλωστε φάνηκε στην πρώτη ομιλία του στην κοινοβουλευτική ομάδα του ΠΑΣΟΚ στη βουλή.
Οι παλιότεροι θα θυμούνται σίγουρα πως η βασική κατηγορία των κομμάτων της αριστεράς προς τον Ανδρέα Παπανδρέου ήταν πως καταλήστευε την αριστερή ψήφο, υιοθετώντας τη ρητορική της, την οποία ενσωμάτωνε πρώτα στο αντιδεξιό μέτωπο και αργότερα σε συντηρητικές πολιτικές ή τη διάβρωνε με την πελατειακότητα. Στα επτάμισι λεπτά αυτής της ομιλίας ο Ν. Ανδρουλάκης δείχνει πως είναι πράγματι γνήσιο τέκνο της παράδοσης του κόμματος του μιλώντας υατόχρονα αριστερόστροφα και δεξιόστροφα!
Καλεί σε αυτο-οργάνωση, όπως έκανε ο Ανδρέας το 1974, αλλά και στις μέρες μας το Podemos στην Ισπανία που συνεργάστηκε με τους Σοσιαλδημοκράτες. Ζητά ανοιχτές διαδικασίες και δίκτυα αλληλεγγύης, πλαγιοκοπώντας την απροθυμία του ΣΥΡΙΖΑ να ανοιχτεί στην κοινωνία. Ταυτόχρονα τοποθετεί αυτές τις προτάσεις σε ένα πλαίσιο «υπευθυνότητας και ρεαλισμού» θυμίζοντας το Ποτάμι ή αν προτιμάτε κλείνοντας το μάτι στη δεξιά.
Ένα πιο πολιτικό βιογραφικό από τον Δ. Κουκλουμπέρη στην ΕφΣυν
Και ένα πιο προσωπικό από το The Caller
Από τα βιογραφικά του που κυκλοφόρησαν αυτές τις μέρες προκύπτει πράγματι μια αναλογία με τον Αλέξη Τσιπρα (είναι ακόμα και Παναθηναϊκός και μηχανικός ο Ν. Ανδρουλάκης), οπότε θα έχει ενδιαφέρον να δούμε πως θα λειτουργήσει αυτή η σύγκριση στην κοινή γνώμη, δεδομένου ότι καθιστά δημοσίως τους δυο, συγκοινωνούντα δοχεία με ένα συμβολικό τρόπο. Παρότι είναι αρχή ακόμα, οφείλουμε να παρατηρήσουμε ότι στην ομιλία του Ν. Ανδρουλάκη δε φάνηκε κάποιο ιδιαίτερο ταλέντο η εμπειρία (συγκριτικά πλεονεκτήματα του Α. Τσίπρα), όμως η ομόθυμη στήριξη του συστήματος όπως φάνηκε από την τηλεοπτική κάλυψη της εκλογής του, μπορεί να επηρεάσει καθοριστικά τους συσχετισμούς.
Το βέβαιο είναι πως ο Αλέξης Τσίπρας δεν μπορεί να αγνοήσει το νέο του αντίπαλο, αλλά αντίθετα θα πρέπει να τον προσεταιριστεί ή να τον «αδειάσει», αναδεικνύοντας τις πολιτικές του αντιφάσεις και περιχαρακώνοντας τους πασοκογενείς εκλογικούς «μετανάστες» που εδώ και δέκα σχεδόν χρόνια βρίσκονται στην κάλπη του ΣΥΡΙΖΑ. Αυτό μπορεί να ωθήσει και σε βίαιη ωρίμανση του ίδιου του ΣΥΡΙΖΑ, η οποία δε χρειάζεται να αποτελεί συστημικό ευνουχισμό, όπως φοβάται η «αριστερή» του πτέρυγα, αλλά έναν επαναπροσδιορισμό του στα δεδομένα της εποχής. Με άλλα λόγια στον μετασχηματισμό του σε λαϊκό κόμμα της Ριζοσπαστικής αλλά και Σοσιαλιστικής αριστεράς (δε μας είναι σαφές γιατί είναι αντιφατικά αυτά τα δυο στην εποχή μας).
Με τα λόγια του ιδίου του Ν. Ανδρουλάκη από άρθρο του στην ΕφΣυν
«Τώρα θα πρέπει το ΚΙΝΑΛ να τοποθετηθεί με κρυστάλλινες θέσεις» γράφει ο Άγγελος Σεριάτος στη μόνη εφημερίδα διαλόγου της αριστεράς, την Εποχή
Οι προσδοκίες παλινόρθωσης κινδυνεύουν να μην εκπληρωθούν, αν δεν αποκρυσταλλωθεί η πολιτική του, γράφει ο Παντελής Μπουκάλας στην Καθημερινή
Τα περιουσιακά στοιχεία του νέου προέδρου όπως κυκλοφόρησαν στο διαδίκτυο από το Vouli Watch:
Μετά την επόμενη ημέρα
Είτε αποδειχθεί μεταβατικός πρόεδρος στην πορεία ανασύστασης του κέντρου (δεν υπάρχει δικομματισμός στην Ελλάδα από την οικονομική κρίση και μετά), είτε αντίβαρο σε μια εν πολλοίς μη-ελεγχόμενη από το σύστημα κυβέρνηση, υπό τον Αλέξη Τσίπρα, η αξία που έχει να διαχειριστεί σήμερα ο νέος αρχηγός και με τη δική του εκλογή αυξάνει σημαντικά και μαζί της θεσμοποιείται και δικαιώνεται η πελατειακότητα, που είναι το σύστημα με το οποίο κυβερνάται η χώρα πραγματικά. Πελατειακότητα, όχι ως προσωπική τακτική, αλλά ως οπορτουνισμός. Με άλλα λόγια κανείς δεν περιμένει ότι θα ασκήσει πολιτικές που θα περιόριζαν το εύρος των διαθέσιμων επιλογών του ή θα συντόνιζαν το ΠΑΣΟΚ με το ρεύμα που επικρατεί στη Νότιο Ευρώπη για συνάντηση των δυνάμεων της Σοσιαλδημοκρατίας με την αριστερά και την οικολογία. Αλλά κανείς δεν μπορεί και να το αποκλείσει σε αυτή τη φάση
Σε αυτό επενδύουν άλλωστε και τα κανάλια τα οποία στηρίζουν ανοιχτά τη νέα προσπάθεια εδραίωσης του ΠΑΣΟΚ, όχι μόνο γιατί έχουν ιδιοκτησιακά σύνδρομα (όπως στην περίπτωση Μαρινάκη-Μέγκα) αλλά και γιατί έτσι αποκαθίσταται συμβολικά και η δική τους ηγεμονία. Η επιστροφή των πολιτικών εκπομπών ήταν μια πρόγευση μόνο αυτής της επαναφοράς, καθώς διακαώς το πολιτικό σύστημα θέλει να κλείσει τον δεκαετή κύκλο της οικονομικής κρίσης που χαρακτηρίστηκε από την εδραίωση του διαδικτύου ως Μαζικού Μέσου και τις αυθόρμητες κινηματικές διαδικασίες που άλλαξαν το πολιτικό σκηνικό. Εάν έχει αντίκρισμα στην κοινωνία το σκεπτικό τους, τότε πρέπει να περιμένουμε ένα παραφουσκωμένο ΠΑΣΟΚ που θα αποκτήσει στην πορεία λόγους να έχει μια πιο καθαρή πολιτική γραμμή. Και σε αυτό το σημείο δεν μπορεί παρά να σκεφτούμε ξανά τον Ευάγγελο Βενιζέλο και την επιρροή του στον νέο Πρόεδρο.
Τα κανάλια θέλουν λίγο ΠΑΣΟΚ-κιτς ακόμα
Οι τηλεοπτικές εκπομπές πρασίνισαν ξαφνικά και αυτό αποτελεί είδηση μόνο του. Εδώ, ένα στιγμιότυπο που ανακάλυψε ο Μιχάλης Τσιντσίνης και ενέταξε στο άρθρο του με τίτλο Τα απαρηγόρητα παιδιά της Αλλαγής, στην Καθημερινή.
Ένα σχόλιο
Η χώρα είναι στραμμένη κανονικά προς το παρελθόν. Μετά το pasokification επιστρέφει τώρα στο ΠΑΣΟΚ και αρνείται ότι τα μεσοστρώματα έχουν ήδη υποστεί συμπίεση προς τα κάτω και πρόκειται να συνεχίσουν να προλεταριοποιούνται ώστε να μην είναι εύκολο να εκφραστούν από κεντρώες δυνάμεις. Η αριστερά κάνει σαν να αρνείται ότι άσκησε εξουσία και αυτό είχε σοβαρές συνέπειες, η ΝΔ αγωνίζεται να δικαιώσει τους αυταρχικούς Σαμαρικούς και στον ορίζοντα δεν φαίνεται ένα μέλλον συμπεριληπτικό, πολιτιστικά ποικιλόμορφο, με σταθερούς θεσμούς και αυτοπεποίθησή στη θέση της εθνικιστικής αγκύλωσης και της αριστερής μελαγχολίας. Καθώς η χώρα κατρακυλά σε κατηγορίες που βρίσκονται ανάμεσα στην ανατολική Ευρώπη και τη λατινική Αμερική, οι νεότερες γενιές χάνουν όλο και περισσότερο το βάρος τους στον πολιτικό ανταγωνισμό απέναντι στους μεγαλύτερους. Με το brain drain να μην ανακόπτεται, με την επιστροφή του Συμφώνου Σταθερότητας το 2023 και μια πιθανή νέα νίκη της δεξιάς (ή ενός κεντροδεξιού συνασπισμού) μάλλον η απελπισία θα σκεπάσει τα χαμηλότερα στρώματα για πολλά χρόνια ακόμα.
Η Βίβιαν Ευθυμιοπούλου έχει μια αισιόδοξη οπτική για τις τελευταίες εξελίξεις σε ό,τι αφορά τις εξελίξεις στο φιλελεύθερο συντηρητικό στρατόπεδο
Η κατακλείδα από τον συνάδελφο του Ν. Ανδρουλάκη στην Ευρωβουλή, Δημ Παπαδημούλη, ο οποίος θέτει τα κεντρικά ερωτήματα: